शास्त्रज्ञांचा दावा : मार्च 2019 मध्ये बार्सिलोनामध्ये आढळली होती ‘कोरोना’ व्हायरसची लक्षणे

नवी दिल्ली, वृत्तसंस्था : जगातील सर्व देशांमध्ये कोरोना विषाणूने कहर माजवला आहे. अशा परिस्थितीत हा कोरोना व्हायरस कोठे तयार झाला ? कोठून आला ? यावर संशोधन केले जात आहे. दरम्यान, बर्‍याच लोकांनी चीनच्या वुहान प्रांतातील व्हायरोलॉजी लॅब किंवा तिथल्या मीट मार्केटला या विषाणूचे मुख्य स्थान म्हंटले आहे. त्यात आता कोरोनाव्हायरस बद्दल एक नवीन गोष्ट समोर आली आहे, मात्र अद्याप हे तथ्य कोणत्याही वैद्यकीय जर्नलमध्ये किंवा इतर कोठेही प्रकाशित झालेले नाही, परंतु असे म्हटले जाते की, 2019 मध्ये बार्सिलोनामध्ये कोरोनाव्हायरसची ओळख झाली होती.

माहितीनुसार, मार्च 2019 मध्ये शास्त्रज्ञांना बार्सिलोना, स्पेनमधील गलिच्छ पाण्यात कोरोनोव्हायरसची उपस्थिती आढळली. संशोधनात म्हटले आहे की, चीनमधील वुहानमध्ये कोरोनाव्हायरस सापडण्यापूर्वी हे विषाणू स्पेनमध्ये सापडले होते. या निष्कर्षांचा आढावा घेणारे स्वतंत्र तज्ज्ञ म्हणाले की, त्यांना वैज्ञानिकांच्या या दाव्यासंदर्भात संशय आहे. जो अभ्यास केला गेला, तो पूर्णपणे अचूक दिसत नाहीत.

दरम्यान, जगातील बर्‍याच देशांना हेच माहित आहे की, कोरोना व्हायरसचे पुरावे डिसेंबर 2019 मध्ये चीनमध्ये आढळून आहे. चीनमध्ये हा विषाणूचा पुरावा सापडल्यानंतर फेब्रुवारी 2020 मध्ये स्पेनमध्ये हा संसर्ग पसरला. दरम्यान, बार्सिलोना हे पर्यटनस्थळ आहे, चीनमधून मोठ्या प्रमाणात लोक बार्सिलोना येथे फिरायला येतात. असेही होऊ शकते कि, जे पर्यटक चीनवरून बार्सिलोनाला फिरायला गेले होते त्यांच्यासोबतच व्हायरस पोहोचला असेल. त्यानंतर वुहानमध्ये जेव्हा संक्रमित लोकांची वाढली, तेव्हा त्याचे निदान झाले.

बार्सिलोना येथील विषाणूशास्त्र विद्यापीठाच्या सूक्ष्मजीवविज्ञान विभागातील प्राध्यापक एल्ब्राट बॉश हे गेल्या 40 वर्षांपासून गलिच्छ पाण्यात निर्माण होणा-या जंतूंचा आणि इतर गोष्टींचा अभ्यास करत आहेत. त्यांनी सांगितले की, बार्सिलोना शहरास चिनी लोक मोठ्या प्रमाणावर भेट देतात, त्यांच्याकडूनच बार्सिलोनाचा पर्यटन उद्योग चालतो, कदाचित् त्या लोकांबरोबरच हा विषाणू आला असावा, त्यानंतर त्यावेळेस त्याकडे फारसे गांभीर्याने पहिले गेले नसेल.

त्यानंतर जे निकाल आले ते धक्कादायक होते. या संशोधनात सामील नसलेल्या अनेक तज्ञांनी या संशोधनातील सर्व उणीवांबद्दल सांगितले. बरेच तज्ञ अशा अभ्यासांमध्ये सामील असतात, त्यांची मते घेतली जातात आणि नंतर जर्नलमध्ये प्रकाशित होतात. या क्षणी या अभ्यासामध्ये हे केले गेले नाही. त्यांनी सुचवले की, नमुन्यांच्या दूषित किंवा चुकीच्या साठवणुकीमुळे, बार्सिलोनामध्ये कोरोनाव्हायरस आधीच सापडला आहे. या कारणामुळे काहीवेळा चाचण्या चुकीच्या पद्धतीने झाल्या.

मिशिगन स्टेट युनिव्हर्सिटीच्या पर्यावरण अभियंता इरेन जागोराकीने म्हंटले की, मला निकालावर विश्वास नाही. बार्सिलोना विद्यापीठातील संशोधकांनी 13 जून रोजी त्यांचे शोध ऑनलाइन पोस्ट केले. 2020 च्या सुरुवातीच्या काळात त्यांच्या बहुतेक अहवालात सांडपाणी प्रक्रियावरील संशोधनाचे वर्णन केले आहे. मार्च 2019 बद्दल आश्चर्यकारक सापडलेल्या अहवालाच्या शेवटी थोडक्यात नमूद केले.

शुक्रवारी विद्यापीठाने एक वृत्त प्रसिद्ध केल्यावर या संशोधनाकडे अधिक लक्ष देण्यात आले. युरोप, ऑस्ट्रेलिया आणि अमेरिकेत संशोधकांनी पुष्टी केली की, प्रकरणे समोर येण्यापूर्वी घाणेरड्या पाण्यात विषाणूच्या जीनची वाढत्या पातळीची माहिती मिळाली. या शोधांमुळे बर्‍याच संशोधकांना पूर्वीच्या काळापासून जमा झालेल्या घाणेरड्या पाण्याचे नमुने तपासण्यास प्रवृत्त केले गेले, ज्यात व्हायरसच्या अस्तित्वाचा पुरावा मिळाला.

गेल्या आठवड्यात, इटालियन संशोधकांनी 18 डिसेंबर रोजी मिलान आणि ट्यूरिनमध्ये व्हायरसला शोधण्याची सूचना दिली. दोन महिन्यांपूर्वी उत्तर इटलीमध्ये कोविड – 19 प्रकरणांचा सामना करावा लागला. स्पेनमध्ये, बॉश आणि त्याच्या सहकार्यांनी एप्रिलमध्ये बार्सिलोनाच्या दोन ट्रीटमेंट प्लांट्समधून गलिच्छ पाण्याचा नमुना घेण्यास सुरुवात केली. स्पेनमध्ये साथीचा रोग सुरू होण्याच्या काही महिन्यांपूर्वी 2020 च्या सुरुवातीला संशोधकांना अनेक नमुन्यांमध्ये हा विषाणू सापडला.

जेव्हा नमुन्यांमध्ये व्हायरसची लक्षणे आढळली, त्यानंतर जानेवारी 2018 ते डिसेंबर 2019 या कालावधीत काही आठवड्यांत किंवा महिन्यांत घेतलेल्या नऊ नमुन्यांची तपासणी करण्यात आली. 12 मार्च 2019 रोजी एक नमुना घेण्यात आला, ज्यामध्ये व्हायरसची चाचणी घेण्यात आली आणि त्याचा परिणाम सकारात्मक आढळला.