‘कोरोना’ संक्रमितांना ओळखतील कुत्री, ‘हेलसिंकी’ विमानतळावर करण्यात आली ‘स्निफर डॉग्स’ची तैनाती
नवी दिल्ली, वृत्तसंस्था : कोरोना पॉझिटिव्ह लोकांना ओळखण्याचे किती तरी मार्ग शोधले गेले, बनवले गेले परंतु कोरोना संक्रमित लोकांना ओळखण्यासाठी आता एक अनोखा मार्ग सापडला आहे. फिनलँडच्या हेलसिंकी विमानतळावर कोरोना स्निफर डॉग तैनात करण्यात आले आहेत. विशेष गोष्ट अशी आहे की खास पद्धतीने प्रशिक्षित स्निफर कुत्री 10 मिनिटांत कोरोना विषाणूची लागण झालेल्या लोकांचा शोध घेतील. विमानतळावर अशी चार कुत्री तैनात आहेत. या कोरोना स्निफर कुत्र्यांची कोरोना संक्रमित लोकांना ओळखण्याची क्षमता 94 ते 100 टक्के आहे. यासाठी कोणालाही कोणत्याही प्रकारची टेस्ट किंवा स्कॅनिंग करण्याची आवश्यकता नाही. ही कुत्री कोरोना बाधितांना ओळखून त्यांच्यावर भुंकणे सुरू करतात किंवा त्या संक्रमित व्यक्तीच्या जवळ जातात.
या कुत्र्यांपासून याचा देखील फायदा आहे की जर एखादी व्यक्ती निम्न स्तरावर देखील संसर्गित असेल म्हणजेच एसिम्प्टोमॅटिक आहे, तरीही ते त्या व्यक्तीस ओळखतात. ही कुत्री कोणत्याही प्रकारच्या वैद्यकीय तपासणीपेक्षा वेगाने निकाल देत आहेत. त्यामुळे हेलसिंकी विमानतळावर त्यांचे खूप कौतुक होत आहे. विमानतळावर या कुत्र्यांकडून सर्वात आधी तेथील स्टाफ व स्वयंसेवकांची तपासणी केली गेली.
लोकांना एका विशेष केबिनमधून जावे लागते जेथे ही कुत्री असतात. ही कुत्री त्यांना थोड्या अंतरावरून सुंघतात आणि त्या व्यक्तीला कोरोना आहे की नाही हे सांगतात. बर्‍याच वेळा लोकांना आपली कातडी पुसून किंवा लाळ किंवा स्वॅब नमुने काढून या कुत्र्यांना सुंघवतात, ज्याद्वारे त्या व्यक्तीस कोरोना आहे की नाही हे ठाऊक होते. या कुत्र्यांना हेलसिंकी विद्यापीठ रुग्णालयाच्या वैज्ञानिक आणि प्रशासनाने एकत्र प्रशिक्षण दिले आहे. कुत्र्यांमध्ये सुंघण्याची क्षमता अधिक असते. त्यांचे घाणेंद्रियाचे अवयव अत्यंत संवेदनशील असतात, म्हणून ते बर्‍याच गोष्टी सुंघून वेगळ्या करतात. जसे की रोग, संसर्ग, विस्फोटक पदार्थ किंवा औषधे.
हेलसिंकी विमानतळावर कोरोना स्निफर कुत्र्यांची तैनाती हा एक पथदर्शी प्रकल्प आहे. तथापि, त्याच्या यशाचे प्रमाण खूप जास्त आहे. त्यामुळे आता फिनलँड सरकार इतर ठिकाणी तैनात करण्याची योजना आखत आहे. या कुत्र्यांना नर्सिंग होम, रिटायरमेंट होम्स, कस्टम्स आणि बॉर्डर चेक पोस्ट येथे तैनात करण्याचीही तयारी आहे.
याशिवाय जे फ्रंटलाइन वर्कर्स आहेत, त्यांची तपासणीही कोरोना स्निफर डॉग्समार्फत केली जाणार असल्याची चर्चा आहे. जेणेकरुन त्यांना संसर्ग झाल्यास त्यांना त्वरित क्वारंटाईन केले जाऊ शकते. नोज अ‍ॅकॅडमी ओईच्या सीईओ सुसान्ना पाविलेनिनने म्हटले की आम्ही अशा आणखी कुत्र्यांना प्रशिक्षण देण्याच्या तयारीत आहोत. कारण कुत्र्यांमध्ये कोरोनाचा धोका अत्यंत कमी आहे. त्यामुळे हे आपल्यासाठी खूप फायदेशीर ठरू शकते. तसेच सुसान्ना म्हणाल्या की कोरोना विषाणूची लागण कुत्र्यांमध्ये कमी प्रमाणात होते कारण त्यांच्या जनुकांमध्ये रिसेप्टर्स नसतात जे कोविड -19 च्या विषाणूला आकर्षित करू शकतील. यामुळे त्यांच्या बचावाच्या आशा वाढतात. जगात जी काही प्रकरणे आली आहेत ती फारच दुर्मीळ प्रकरणे आहेत.