नवी दिल्ली : वृत्तसंस्था – ब्राझीलमधील रिओ डी जेनेरो शहराच्या गल्ल्या रिकाम्या आहेत आणि रस्ते ओसाड पडली आहेत. सामाजिक अंतरामुळे लोक एकमेकांपासून दूर आहेत. त्याचा सर्वात जास्त परिणाम सेक्स कामगारांवर झाला आहे, विशेषत: ट्रान्सजेंडर सेक्स कामगारांवर. ब्राझील हा यापूर्वीच ट्रान्सजेंडरच्या बाबतीत सर्वात धोकादायक देश मानला जातो. येथे ट्रान्सजेंडर सेक्स वर्कर्सवर कोरोना विषाणूने दुहेरी हत्या केली आहे. ग्राहक आणि उत्पन्नाअभावी ट्रान्स सेक्स कामगारांना बर्‍याच गंभीर आव्हानांचा सामना करावा लागत आहे. ईशान्य ब्राझीलची 44 वर्षीय एल्बा तवरेजने सांगितले कि, ‘तुम्ही रिकामे रस्ते, बंद दुकाने आणि पडलेली अर्थव्यवस्था पाहू शकता. मी आता वेश्या व्यवसायाच्या या शर्यतीत नाही पण हो, मी अजूनही हे काम करते. आता येथे खूप कमी ग्राहक आहेत.
ब्राझीलमध्ये भीती आणि पक्षपातीपणामुळे, अनेक ट्रान्सजेंडरना देह व्यापार करण्यास भाग पडले आहे. परंतु त्यांच्यासाठी हा मार्ग सोपा नाही. एल्बा तरवेजने सांगितले कि, ‘इथे फक्त मजबूत लोकच जिवंत राहू शकतात आणि मी खूप अशक्त आहे. गरीब आणि ट्रान्सजेंडर असणे मला अधिक अशक्त बनवीत आहे. दरम्यान, जरी मी गरीब नसते, आणि ट्रान्स असते तरी हा भेदभाव चालूच राहिला असता. ट्रान्सजेंडरसाठी काम करणारी संस्था ट्रान्सजेंडर युरोपच्या म्हणण्यानुसार ब्राझीलमध्ये या लोकांसाठी बरीच आंदोलन केली जात आहेत, परंतु तरीही हे ट्रान्सजेंडर लोकांसाठी जगातील सर्वात धोकादायक देशांपैकी एक आहे. संपूर्ण जगात ट्रान्सजेंडर्सच्या हत्येचे सर्वाधिक प्रमाण इथेच आहे.
कोविड – 19 च्या आव्हानाला तोंड देताना एल्बाने सांगितले कि, ‘आम्हाला सरकारकडून थोडीशी मदत मिळत आहे, पण ती पुरेशी नाही. येथे बरीच गुन्हेगारी व भ्रष्टाचार होत आहेत आणि त्यांना आळा घालण्यासाठी सरकारचे प्रयत्न फार कमी आहेत. एल्बा 20 वर्षांपासून रिओ डी जेनेरो येथे वास्तव्यास आहे. एल्बाच्या म्हणण्यानुसार तिचे बहुतेक ग्राहक पुरुष आहेत.
26 वर्षीय स्टेफनी गोनक्लेव्ह ही दक्षिणपूर्व ब्राझीलमधील ट्रान्स सेक्स वर्कर आहे. रिओमध्ये कोरोना विषाणू पसरल्यानंतर आयुष्य खूप कठीण झाले असल्याचे स्टेफनी सांगते. ती म्हणते, ‘हे खरोखर कठीण आहे कारण रस्त्यावर जवळजवळ कोणीच नाही मी एक सेक्स वर्कर आहे आणि माझ्यासाठी ते खूप भयानक आहे. मी अजूनही ग्राहकाच्या शोधात बाहेर निघते, कारण मी माझ्या कामावर गेले नाही तर मी भुकेने मरेन. ‘ स्टेफनीचे म्हणणे आहे कि, तिने सेक्स वर्क सोडून इतर काहीही केले नाही. येथे असे काही लोक आहेत जे आमची मजबुरी समजतात आणि अन्न देतात. जरी अशी माणसे फारच कमी आहेत. स्टेफनी म्हणाली, ‘ट्रान्सजेंडर असल्यामुळे यापूर्वीही आमच्यासाठी कमी अडचणी नव्हत्या आणि आता त्या आणखीनच वाढल्या आहेत. कोरोनाचा धोका आपल्यासाठी अधिक आहे, म्हणून आता मी घरी आहे.
एलजीबीटी समुदायासाठी काम करणार्‍या बर्‍याच संस्था या लोकांना जेवणाची व्यवस्था करीत आहेत. या संस्था घरी राहणाऱ्या सेक्स वर्कर ट्रान्सजेंडरला इतर कामाचे पर्यायही देत आहेत. यातील काही ट्रान्सजेंडर्स आता फेस मास्क बनवण्यासाठी घरून काम करत आहेत.