नवी दिल्ली : वृत्तसंस्था – कर्मचारी भविष्य निर्वाह निधी आणि सार्वजनिक भविष्य निधी दोन प्रकारच्या रिटायरमेंट सेव्हिंग स्कीम आहेत. ईपीएफ रिटायरमेंट फंड बॉडी कर्मचारी भविष्य निर्वाह निधी संघटनेद्वारे सादर केला जातो. तर, पीपीएफ बँका आणि पोस्ट ऑफिसेसद्वारे सादर केला जातो.
सॅलरीतून एक अनिवार्य योगदान आहे ईपीएफ
ईपीएफ एखाद्या जॉब करणार्या व्यक्तीच्या सॅलरीतून एक अनिवार्य योगदान आहे. कोणतीही कंपनी ज्यांच्याकडे 20 पेक्षा जास्त कर्मचारी आहेत, त्यांना कर्मचार्यांचा ईपीएफ कापावा लागतो. पीपीएफमध्ये इन्व्हेस्टमेंट कुणीही सामान्य भारतीय नागरिक (वेतनधारक किंवा विना-वेतनधारक) करू शकतो. मात्र, पीपीएफ हिंदू अविभक्त कुटुंबांना उघडता येत नाही.
ईपीएफ आणि पीपीएफमध्ये योगदान
एम्प्लॉयी प्रॉव्हिडेंट फंड सॅलरी घेणार्या कर्मचार्यांना निवृत्तीनंतर आर्थिक फायदा देणारी स्कीम आहे. ईपीएफमध्ये दर महिन्याला कर्मचार्यांच्या बेसिक सॅलरीतून 12 टक्के पैसे कापून अकाऊंटमध्ये टाकले जातात. कंपनीसुद्धा 12 टक्के पैसे त्या कर्मचार्यांच्या खात्यात टाकते. पीपीएफमध्ये किमान 500 रुपये आणि कमाल 1.5 लाख रुपयांपर्यंत रक्कम प्रति वर्ष जमा केली जाऊ शकते.
सोबतच पीपीएफ अकाऊंट होल्डरला इन्कम टॅक्स अॅक्टच्या सेक्शन 80सी अंतर्गत टॅक्स सवलतीचा सुद्धा लाभ मिळतो. मॅच्युरिटी पीरियडबाबत बोलायचे तर पीपीएफचा कालावधी 15 वर्षाचा आहे, परंतु तुम्ही तो वाढवू सुद्धा शकता. एकदा अर्ज केल्यानंतर तो आपण 5 वर्षापर्यंत वाढवू शकता.
ईपीएफ आणि पीपीएफचे व्याजदर
कर्मचारी भविष्य निधी संघटना ईपीएफ जमावर 8.5 टक्केचा व्याजदर देते. हे व्याज आर्थिक वर्ष 2019-20 च्या साठी आहे. नुकतेच सरकारने म्हटले होते की, पीपीएफसह छोट्या बचत योजनांवर व्याजदर जानेवारी-मार्च तिमाहीत अपरिवर्तित राहतील. अशाप्रकारे पीपीएफसाठी वार्षिक व्याजदर 7.1 टक्के कायम राहील.