प्रचंड घसरणीनंतर आंतरराष्ट्रीय बाजारात पुन्हा सोन्यामध्ये तेजी, जाणून घ्या काय होणार भारतावर परिणाम
file photoमुंबई : पोलिसनामा ऑनलाईन – अमेरिकन डॉलर घसरल्याने आणि जगातील सर्वात मोठे गुंतवणूकदार वॉरेन बफे यांची कंपनी हॅथवे बर्कशायरच्या (Hathaway Berkshire) एका मोठ्या करारामुळे सोन्याच्या किंमतीत वाढ झाली आहे. आंतरराष्ट्रीय पातळीवर सोन्याच्या किंमती २ टक्क्यांनी वाढून प्रति औंस १९८० डॉलरवर आल्या आहेत. तज्ञांचा असा विश्वास आहे की, सोन्याच्या तेजीचा कालावधी अद्याप संपलेला नाही. सद्य परिस्थिती पाहता सोने पुन्हा प्रति औंस २०२० डॉलरवर जाण्याची अपेक्षा आहे. अशा परिस्थितीत भारतीय बाजारावरही त्याचा परिणाम होईल. देशांतर्गत बाजारात सोन्याचे दर पुन्हा महाग होऊ शकतात. असा विश्वास आहे की, दिवाळीपर्यंत सोन्याचा भाव प्रति दहा ग्रॅम ६० हजार रुपयांपर्यंत पोहोचू शकतो.
आणखी किती घटणार सोने?
जगातील सर्वात मोठ्या ब्रोकरेज हाऊसच्या अहवालानुसार, गेल्या दशकात सोन्यात बरेच चढ-उतार झाले आहेत. दीर्घकाळ मंदी असूनही सध्याच्या अस्थिरतेमुळे हे स्पष्ट झाले आहे की, ते पुन्हा प्रति औंस १,७०० पर्यंत जाण्याची शक्यता नाही.
यामागचे कारण हे नाही की, ते चलनवाढ किंवा चलनवाढीपासून बचाव करण्याचे साधन आहे. याच्या वाढीची अनेक कारणे आहेत. सोने जगातील लिक्विड इन्व्हेस्टमेंटच्या पोर्टफोलिओचा एक खूप सुसंगत भाग आहे.
सध्याच्या स्तरावर सोन्यात घट होऊ शकते. जसे बहुतेक वेळा सट्टेबाजारात अचानक दर खाली-वर होतात. सोनेही खाली जाईल, परंतु खूप खाली जाण्याची शक्यता कमी आहे.
२०१५ पासून तरल मालमत्तेचा वाटा वार्षिक ६ टक्क्यांनी वाढला आहे. हे आणखी वाढेल कारण जागतिक स्तरावर सोन्याची मागणी दर वर्षी १,२५० मेट्रिक टन आहे. सोन्याचे वाटप सध्याच्या १.३८ टक्क्यांच्या १.०९ टक्के मोठ्या कालावधीच्या सरासरीपेक्षा खाली आले पाहिजे. तुम्हाला या वर्षी १,६०० श्रेणीत वाजवी किंमत पाहण्याची अपेक्षा आहे.
पुढील दशकाच्या मध्यापर्यंत ते १,८०० डॉलरच्या दिशेने जात आहे. जागतिक अर्थव्यवस्थेची परिस्थिती लक्षात घेता सोन्याच्या किंमतीत काही वेळ घट होऊ शकते. परंतु पुढे किंमती प्रति औंस १,७०० च्या वर राहतील.
भारतावर काय होणार परिणाम?
एस्कॉर्ट सिक्युरिटीचे संशोधन प्रमुख असिफ इक्बाल यांनी सांगितले की, सध्या सोन्याच्या किंमतींत होणारी वाढ कायम राहील. कारण जगाच्या अर्थव्यवस्थांवर कोरोनाचा परिणाम स्पष्टपणे दिसून येत आहे. अशा परिस्थितीत सोने पुन्हा भारतीय बाजारात तेजी दाखवू शकते. मात्र तेजी आता मर्यादित असेल. त्याचबरोबर अमेरिकन संशोधन संस्था जेपी मॉर्गनचे म्हणणे आहे की, सध्याची आर्थिक, महामारी आणि राजकीय परिस्थिती लक्षात घेता दिवाळीपर्यंत सोन्याचे दर प्रति दहा ग्रॅम ६०-६५ हजार रुपयांच्या पातळीवर जाण्याची शक्यता आहे. ते म्हणतात की, जरी कोरोना लस आली तरीही जागतिक अर्थव्यवस्थेत सुधारण्यासाठी अद्याप बराच वेळ आहे. तोपर्यंत सोन्याच्या किंमतीत वाढ होत राहील.
सोन्याच्या आयातीत झाली मोठी घट
देशात सोन्याच्या आयातीमध्ये मोठी घट झाली आहे. एप्रिल ते जुलै या काळात ती ८१.२२ टक्क्यांनी घसरून २.४७ अब्ज डॉलर (१८,५९० कोटी रुपये) झाली. सोन्याच्या आयातीचा परिणाम देशाच्या चालू खात्यातील तोट्या (सीएडी) वर होतो.
वाणिज्य मंत्रालयाच्या आकडेवारीनुसार, कोविड-१९ महामारीच्या काळात सोन्याच्या मागणीत लक्षणीय घट झाली आहे आणि त्यामुळे आयात कमी झाली आहे. गेल्या वर्षी एप्रिल ते जुलै दरम्यान सोन्याची आयात १३.१६ अब्ज डॉलर किंवा ९१,४४० कोटी रुपये होती.
दरवर्षी देशात ८०० ते ९०० टन सोने आयात केले जाते. एप्रिल ते जुलै या कालावधीत रत्ने व दागिन्यांची निर्यात ६६.३६ टक्क्यांनी घसरून ४.१७ अब्ज डॉलरवर गेली. जानेवारी ते मार्च या तिमाहीत भारताने ६० कोटी डॉलर किंवा सकल देशांतर्गत उत्पदनाच्या ०.१ टक्के चालू खात्यातून अतिरिक्त उत्पन्न (अधिशेष) नोंदवले. एका वर्षापूर्वीच्या याच कालावधीत ४.६ अब्ज डॉलर किंवा जीडीपीच्या ०.७ टक्क्याच्या बरोबर चालू खात्यातील तूट होती.