World Heart Day 2020 : महिलांपेक्षा पुरुषांमध्ये हृदयविकाराचा धोका अधिक, जाणून घ्या कारण

पोलीसनामा ऑनलाईन : कोविड – 19 च्या जागतिक कहराने बर्‍याच देशांच्या आरोग्याच्या पायाभूत सुविधांना हादरवून टाकले आहे. डिसेंबर 2019 पासून, बहुतेक डॉक्टर या साथीच्या रुग्णांवर उपचार करण्यात गुंतले आहेत. या सर्वांच्या दरम्यानही आरोग्य सुविधांचा आणि डॉक्टरांचा अभाव अशा विविध कारणांमुळे, कम्युनिकेबल डिजीज (एनसीडीएस) कडे संपूर्ण लक्ष जात नाही. हृदयरोगासह एनसीडीएसच्या सर्व रोगांवर विशेष काळजी घेणे आवश्यक आहे. एनसीडीएस हे दीर्घकालीन रोग आहेत जे कर्करोग, मधुमेह आणि हृदय रोग इत्यादीसारख्या व्यक्तींमधे पसरत नाहीत.

साथीच्या आजारात हृदयाच्या समस्या का वाढल्या?
अनेक कारणांमुळे, कोविड – 19 साथीच्या काळात हृदय संबंधित रोगांचा ओढा वाढला आहे. जगभरात, हृदयविकारांशी संबंधित प्रकरणे झपाट्याने वाढत आहेत. चारही बाजूला पसरलेल्या आजारांमुळे काही हृदय रुग्ण नियमित तपासणीसाठी किंवा औषधे घेण्यास सक्षम नसतात. बर्‍याच दिवसांपासून काही रुग्णांच्या औषधांच्या डोसमध्येही बदल झालेला नाही. अशा परिस्थितीत अशा रुग्णांना आरोग्याच्या अनेक समस्या भेडसावत आहेत. हेच कारण आहे की, हृदयाशी संबंधित आजार सतत वाढत आहेत.

हृदयरोगांबद्दल बोलताना अभ्यासाकडे विशेष लक्ष देणे आवश्यक असते. उपलब्ध डेटानुसार पुरुषांमधे हृदयविकारामुळे मृत्यूचा धोका स्त्रियांपेक्षा तीन ते चार पट जास्त असतो. द लाँसेटमध्ये प्रकाशित झालेल्या 21 देशांतील 1.60 लाख लोकांवर नुकत्याच झालेल्या अभ्यासात असे दिसून आले आहे की पुरुषांपेक्षा महिलांमध्ये हृदयविकाराचा (सीव्हीडी) धोका कमी आहे. तज्ञांच्या मते, पुरुषांच्या तुलनेत स्त्रियांचे शरीर हृदयाशी संबंधित रोगांवर नियंत्रण ठेवते, त्यामध्ये मोठा फरक आहे. त्याचीही अनेक करणे जसे कि..

तणाव
पूर्वीच्या काळात पुरुषांना घरगुती उत्पन्नाचे एकमेव कामगार मानले जात असे. असा विश्वास होता की, ते त्यांच्या चिंता आणि ताण दडपतात, परिणामी त्यांना हृदयरोगाची समस्या उद्भवते. या व्यतिरिक्त असे मानले जाते की, स्त्रिया पुरुषांपेक्षा शांत असतात. त्यांच्याकडे ऑक्सिटोसिन हार्मोनचे प्रमाण देखील जास्त आहे जे त्यांना ताण अधिक प्रभावीपणे नियंत्रित करण्याची शक्ती देते. म्हणूनच स्त्रियांना हृदयरोगाचा धोका पुरुषांपेक्षा कमी आहे.

आहार आणि जीवनशैली
तज्ञांच्या मते, खराब जीवनशैली, मद्यपान, धूम्रपान इत्यादी सर्व प्रकारच्या सवयींमुळे पुरुषांना तणावाचा सामना करावा लागतो. भारतासह जगाच्या बर्‍याच मोठ्या भागात असे दिसून आले आहे की पुरुष स्त्रियांपेक्षा या सवयींना जास्त बळी पडतात. यामुळे पुरुषांमध्ये हृदयाशी संबंधित आजारही अधिक प्रमाणात दिसतात. पुरुष स्त्रियांपेक्षा जास्त आहार घेतात, ज्यामुळे ते लठ्ठपणाचे अधिक प्रवण असतात. अशा परिस्थितीत रक्तात प्लेग तयार होण्यास सुरवात होते, ज्यामुळे रक्तवाहिन्यांचे कार्य थांबते. या कारणांमुळे हृदयविकाराचा धोका जास्त असतो.

हार्मोनल प्रभाव
महिलांमध्ये इस्ट्रोजेन हार्मोन असतो, जे खराब कोलेस्ट्रॉल कमी करून चांगल्या कोलेस्ट्रॉलची पातळी वाढवते. तज्ञांचा असा विश्वास आहे की या कारणास्तव स्त्रियांना हृदयरोगाचा धोका देखील कमी असतो. एवढेच नव्हे तर रक्तदाब नियंत्रित करण्यासाठी इस्ट्रोजेन हार्मोन देखील खूप उपयुक्त आहे. हेच कारण आहे की, रजोनिवृत्तीनंतर स्त्रियांमध्ये हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोगांचा धोका वाढतो कारण या काळात शरीरात इस्ट्रोजेन हार्मोनचे प्रमाण कमी होते.

निदानाचा अभाव
स्त्रियांमध्ये हृदयाशी संबंधित आजारांचे निदान बर्‍याचदा उशिरा केले जाते कारण ते या आजाराची असामान्य लक्षणे दर्शवितात. खांद्यावर, मागच्या आणि गळ्यात अस्वस्थतेच्या रूपात लक्षणे दिसून येतात. अर्थात पुरुष आणि स्त्रियांमधील लक्षणे ओळखण्यासाठी अधिक जागरूकता आवश्यक आहे. या व्यतिरिक्त हृदयविकाराचा धोका कमी करण्यासाठी लठ्ठपणा, उच्च रक्तदाब, मधुमेह आणि उच्च कोलेस्ट्रॉल इत्यादी अनेक प्रकारच्या आरोग्यविषयक समस्यांवर नियंत्रण ठेवणे आवश्यक आहे. याशिवाय हृदयविकाराचा धोका टाळण्यासाठी अल्कोहोल आणि तंबाखू वगैरे देखील टाळावे.