भारताच्या पहिल्या ‘कोरोना’ रूग्णामध्ये 17 दिवसांपर्यंत ‘अ‍ॅक्टीव्ह’ होता ‘व्हायरस’, संशोधनात झाले अनेक खुलासे

नवी दिल्ली : वृत्तसंस्था – भारतात कोरोना विषाणूचे चार महिने पूर्ण झाले आहेत. 30 जानेवारी रोजी देशातील पहिल्या रुग्णाला कोरोना विषाणूची लागण झाली होती, रुग्णामध्ये व्हायरस 17 दिवस सक्रिय होता. 20 वर्षीय विद्यार्थी 23 जानेवारी रोजी वुहानहून परत आली आणि तीन दिवसांनंतर तिला कोरोनाची लक्षणे दिसू लागली होती. देशातील पहिल्या कोविड पेशंटच्या केस स्टडीचा खुलासा करताना केरळमधील डॉक्टरांनी सांगितले की, या विद्यार्थ्यीनीच्या शरीरात कोरोना विषाणूने पहिले पांढऱ्या रक्त पेशींना आपले शिकार बनवले होते. 23 दिवस वैद्यकीय देखरेखीखाली मुलीची कोरोना तपासणीदेखील सुमारे 10 ते 12 वेळा केली गेली पण सुरुवातीच्या 17 दिवस (नऊ वेळा) तिच्या गळ्यातला नमुना घेतला त्यावेळी कोरोना विषाणू चाचणीत सक्रिय आढळला.

इंडियन जर्नल ऑफ मेडिकल रिसर्चमध्ये (आयजेएमआर) प्रकाशित झालेल्या या प्रकरणातील अभ्यासात त्रिशूर शासकीय वैद्यकीय महाविद्यालयाच्या सहा विभागांनी मिळून तयारी केली आहे. यामध्ये विद्यार्थ्याचा प्रयोगशाळा अभ्यास देखील शेअर केला गेला आहे ज्यात विषाणूची पुष्टी झाल्याच्या फक्त एक दिवसानंतर तिच्या शरीरात पांढऱ्या रक्त पेशींची संख्या 5300 होती. रक्तामध्ये आढळलेल्या पांढर्‍या आणि लाल रक्तपेशी शरीराला निरोगी ठेवण्यात महत्वाची भूमिका निभावतात. जर त्यांची कमतरता असेल तर शरीरात अनेक घातक रोग प्रवेश करतात. पांढऱ्या रक्त पेशी रोगप्रतिकारक पेशी आहेत ज्यास संसर्गजन्य रोग आणि बाह्य पदार्थांपासून शरीराचे रक्षण करते. या व्यतिरिक्त, रुग्ण दाखल झाल्यानंतर सातव्या दिवशी त्याची ईएसआर दर सर्वाधिक असल्याचे दिसून आले. ईएसआर ही एक रक्त चाचणी आहे जी एखाद्या रुग्णाला कोणत्याही प्रकारच्या तीव्र दाहक अवस्थेची स्थिती आहे की नाही हे निर्धारित करते.

मेडिसिन विभागाचे डॉ. केआर राजेश यांनी सांगितले की, 20 वर्षीय विद्यार्थीनी वुहान येथून भारतात परतली होती. 23 जानेवारीला आल्यानंतर तिला 27 जानेवारीला सकाळी घशात वेदना आणि कफची समस्या जाणवू लागली. प्रवास पूर्ण झाल्यापासून जिल्हा निरीक्षक पथकाचे फोन नंबर विद्यार्थ्यांना उपलब्ध करुन देण्यात आले होते. यामुळे विद्यार्थीनीला वेळेवर वैद्यकीय देखरेखीखाली ठेवण्यात आले. तिने सांगितले की, ती वुहानच्या सीफूड होलसेल बाजारात गेली नव्हती. ती वुहानहून कुणमिंगला ट्रेनने जात होती. दरम्यान, तिने ट्रेनमध्ये बऱ्याच लोकांना श्वास घेण्यास अडचण येण्याचे पाहिले होते. जेव्हा मुलीला सामान्य रुग्णालयाच्या इमरजेंसी वॉर्डमध्ये दाखल केले गेले तेव्हा तिची नाडी 82 / प्रति मिनिट, रक्तदाब 130/80 एमएमएचजी, तपमान 98.5, ऑक्सिजन संपृक्तता 96 टक्के होती. श्वास घेण्यात कोणतीही अडचण नव्हती. किंवा त्याला ताप आला नव्हता. सुरुवातीला, विद्यार्थ्यांच्या शरीरात पांढऱ्या रक्त पेशींची संख्या पूर्णपणे कमी होऊ लागली होती परंतु त्यानंतर जेव्हा ती 24 तासांच्या वैद्यकीय सेवेखाली होती तेव्हा पाचव्या आणि 20 व्या दिवशी पेशी सुधारण्यास सुरुवात झाली.

प्रत्येक दिवस आव्हानात्मक
डॉक्टरांच्या म्हणण्यानुसार, 3 फेब्रुवारी रोजी तिच्या शरीरात विषाणूची लक्षणे गायब झाली होती. सुरुवातीला, त्यांना वाटले की कदाचित विद्यार्थी आता ठीक आहे, परंतु जेव्हा तिच्या नमुन्याची तपासणी केली असता व्हायरस पूर्वीप्रमाणेच सक्रिय झाला होता. पुणे एनआयव्ही लॅबमध्येच या विषाणूची चाचणी घेण्यात येत होती. पल्मोनोलॉजिस्ट डॉ. सी.पी. मुरली म्हणाले की, तो काळ आपल्या सर्वांसाठी आव्हानात्मक होता.

नवीन माहिती काहीच नव्हती आणि जुने अनुभव एकामागून एक अपयशी ठरत होते. तथापि, धैर्य ठेवून काटेकोर देखरेखीमुळे फायदा झाला. रुग्णालयात दाखल झाल्यानंतर 19 व्या दिवशी तिचा पहिला नकारात्मक अहवाल देण्यात आल्यावर आनंद झाला. त्याआधी केवळ एक, चार, पाच, सात, नऊ, 11, 13, 15 आणि 17 व्या दिवसात सकारात्मक अहवाल मिळाला होता.

प्रथम रुग्णाची क्लिनिकल रिपोर्ट
दिवस     डब्ल्यूबीसी                    एएसआर                  एचजीबी                                          प्लेटलेट
प्रथम        5300                          13                           10.8                                                     2.8
पाचवा     7300                            44                         12.2                                                      3.6
14 व्या     7400                           33                          12.1                                                      3.0
24 व्या    8500                            80                         11.3                                                      3.9