जगातील 20 कोटी ‘शिया’ इराणला मानतात ‘आपला’ नेता, अमेरिकेला महागात पडू शकतं ‘युद्ध’

नवी दिल्ली : वृत्तसंस्था – इराण आणि अमेरिका यांच्यात युद्धासारखी परिस्थिती निर्माण केली जात आहे. इराण सतत आक्रमक वक्तव्य करीत असून अशीच विधाने अमेरिकेकडून केली जात आहेत. दोन्ही बाजूंनी कोणीही झुकायला तयार नाही. अमेरिका ही वैश्विक महाशक्ति आहे आणि त्याची शक्ती जगातील कोणापासूनही लपलेली नाही. ४५ वर्षांच्या कोल्ड वॉरनंतर अमेरिकेला सोव्हिएत युनियन तोडण्यात यश आले. इराणशी थेट युद्धाच्या रणधुमाळीत आता इराणचे पुढचे पाऊल काय असेल अशी अटकळ बांधली जात आहे.

तसेच, लष्करी सामर्थ्याच्या बाबतीत, अमेरिकेसमोर इराण खूप कमकुवत दिसते. पण जर आपण पश्चिम आशियाबद्दल चर्चा केली तर प्राणघातक क्षेपणास्त्र आणि सैन्य क्षमतेच्या बाबतीत इराण बहुधा पहिल्या क्रमांकावर आहे. अमेरिकेने स्वतः ही बाब मान्य केली. काही काळापूर्वी, अमेरिकेच्या डिफेन्स इंटेलिजेंस एजन्सीचे संचालक व्हिन्सेंट स्टीवर्ट यांनी इराणला अमेरिकेसाठी असलेल्या पाच मोठ्या धोक्यांपैकी एक म्हणून गणले. यात त्याने इराणी क्षेपणास्त्रांना वर ठेवले.

वॉशिंग्टनमधील एका अभ्यास केंद्राच्या म्हणण्यानुसार, संपूर्ण पश्चिम आशियामधील इराणमध्ये सर्वात धोकादायक क्षेपणास्त्र आहेत. युद्धाच्या परिस्थितीत तो त्यांच्यामार्फत विध्वंस निर्माण करू शकतो. इराणकडे काही बॅलिस्टिक आणि क्रूझ क्षेपणास्त्रही आहेत ज्याद्वारे तो इस्राईलवर हल्ला करू शकतो. या क्षेपणास्त्रांची श्रेणी २००० किमी पर्यंत आहे. या क्षेपणास्त्रांसह इराण दक्षिण पूर्व युरोपवरही हल्ला करू शकतो.

समुदाय समर्थन
परंतु इराणची शक्ती केवळ पश्चिम आशियातील सर्व देशांमधली सर्वात शक्तिशाली सेना आहे या वस्तुस्थितीवर नाही. खरं तर, जगभरातील मुस्लिम मोठ्या प्रमाणात दोन विभागात विभागले गेले आहेत. प्रथम सुन्नी आणि दुसरी शिया. जगभरातील सुन्नी मुस्लिमांचा कल सौदी अरेबियाकडे आहे, तर इराणला शिया समुदायाच्या विश्वासाचे केंद्र मानले जाते. पश्चिम आशियात दोन्ही देशांमधील वर्चस्वाचे युद्ध सुरू आहे. सौदी अरेबियाची सर्वात मोठी तेल कंपनी अरामकोवर नुकत्याच झालेल्या हल्ल्यामुळे परिस्थिती आणखी तीव्र झाली. या हल्ल्याची जबाबदारी हूथी बंडखोरांनी घेतली असली तरी सौदी अरेबिया आणि अमेरिकेसह पाश्चात्य देशांनी या हल्ल्यामागे इराणचा हात असल्याचा आरोप केला आहे.

असद सरकारने सिरियामधील इसिसविरूद्ध लढा सुरू केल्यापासून इराण सरकारबरोबर होता. विशेष म्हणजे, सुन्नी बहुसंख्य सीरियावर शिया बशर अल असद यांचे राज्य आहे. बेनघाझी हल्ल्यानंतर सीरियामध्ये अमेरिकेचे हल्ले सुरू झाले तेव्हा शेवटच्या क्षणापर्यंत इराण सीरियन सरकारच्या पाठीशी ठाम राहिले. इराणने लेबनॉनमधील हिज्बुल्लाला खुले समर्थन दिले आहे. त्याचवेळी येमेनच्या होथी बंडखोरांनाही इराणचा पाठिंबा आहे. तर सौदी अरेबिया त्याच्या विरोधात होता. होथी समुदायही शिया इस्लामचा एक भाग आहे.

कासिम सुलेमानी यांच्या निधनानंतर शिया मुस्लिम समुदायाकडून निषेधाच्या घटना समोर येत आहेत. भारतातही अमेरिकेविरूद्ध बर्‍याच ठिकाणी निदर्शने करून या समुदायाने संताप व्यक्त केला आहे. सामान्यत: असे मानले जाते की शिया समुदाय जगभरात कुठेही राहतो परंतु इराणशी त्याचा संबंध आहे. विशेषत: इराणच्या इस्लामिक क्रांती नंतर अयातुल्लाह खोमेनी शिया समुदायाला त्यांचा धार्मिक नेता म्हणून पाहतात.

अमेरिकेने आपल्या एका हल्ल्यामुळे शिया मुस्लिम समुदायाला मोठ्या संख्येने स्वत: च्या विरुद्ध केले आहे. सुलेमानीची हत्या करण्यामागे अमेरिकेची स्वत: ची कारणे आहेत. दहशतवादी संघटनेच्या यादीत अमेरिकेने इराणची कुडस फोर्स टाकली होती. अमेरिकन प्रशासनाचे म्हणणे आहे की सुलेमानी अमेरिकन ठिकाणांवर आणि नागरिकांना लक्ष्य करीत होता, ज्यामुळे त्यांना असे पाऊल उचलण्यास भाग पाडले गेले आहे.

फेसबुक पेज लाईक करा – https://www.facebook.com/policenama/

• ‘फूड पॉयजनिंग’ कशामुळे होते? ‘ही’ आहेत 5 लक्षणे ?
• ‘फंगल इंन्फेक्शन’ दूर करण्यासाठी ‘या’ 2 प्रकारे करा कडूलिंबाचा वापर !
• मक्याच्या कणीसाचे ‘हे’ आहेत 4 फायदे, मात्र…त्यावर पाणी पीणे नुकसानदायक
• पचनक्रिया बिघडली असेल तर आहारात ‘या’ 7 गोष्टींचा करा समावेश
• तुम्हाला ऑफिसमध्ये सतत झोप येते का? ‘ही’ 4 कारणे असू शकतात