‘या’ दिवसापासुन सुरू होणार ‘जनगणना’, विचारले जाणार ‘हे’ 30 प्रश्न, जवळ ठेवा ही कामाची माहिती, जाणून घ्या

नवी दिल्ली : वृत्तसंस्था – देशात पुन्हा एकदा जनगणनेचे काम सुरू होणार आहे.  2021 च्या जनगणनेची तयारी करण्यात आली असून १ एप्रिलपासून घर यादीच्या कामकाजापासून हे काम सुरू होईल. या कालावधीत जनगणना करणारे आपल्या घरी येऊन सर्व माहिती विचारतील. या माहितीमध्ये जनगणना कामगार आपल्या कुटूंबाच्या प्रमुखांचा मोबाइल नंबर, शौचालय, टीव्ही, इंटरनेट, वाहने, पिण्याच्या पाण्याचे स्त्रोत इत्यादींशी संबंधित प्रश्न विचारतील. या सोबतच राष्ट्रीय लोकसंख्या नोंदणी (NPR) चे कामही सुरूच राहणार असल्याने केंद्र सरकारने सप्टेंबर 2020 पर्यंत ते तयार करण्याचा निर्णय घेतला आहे.

कुलसचिव व जनगणना आयुक्तांनी दिलेल्या अधिसूचनेनुसार,  1 एप्रिल ते 30 सप्टेंबर या कालावधीत सुरू असलेल्या घर यादी व गृहगणनेच्या सराव काळात प्रत्येक कुटूंबाची माहिती घेण्यासाठी जनगणना अधिकाऱ्यांना 30 प्रश्न विचारण्याचे निर्देश देण्यात आले आहेत. अधिसूचनेमध्ये स्पष्ट करण्यात आले आहे की, मोबाईल क्रमांक केवळ जनगणनेच्या उद्देशाने विचारला जाईल आणि तो इतर कोणत्याही हेतूसाठी वापरला जाणार नाही. पारंपारिक पेन व कागदाऐवजी मोबाईल फोन अ‍ॅप्लिकेशनद्वारे ही जनगणना करण्यात येणार आहे. जनगणना संदर्भ तारीख 1 मार्च 2021 असेल, परंतु जम्मू – काश्मीर, हिमाचल प्रदेश आणि उत्तराखंडसाठी तारीख 1 ऑक्टोबर 2020 असेल.

दरम्यान, जनगणना दरम्यान बँक खात्यांची माहिती मागविली जाणार नाही. जनगणना करणारे कामगारही तुमच्या घरी आल्यास त्यांना विचारलेल्या प्रश्नांची योग्य उत्तरे द्या.

नेहमी विचारले जाणारे प्रश्न : 
1. इमारत क्रमांक (नगरपालिका किंवा स्थानिक प्राधिकरण क्रमांक)
2. जनगणना हाऊस क्रमांक
3. घर क्रमांक
4. घरात राहणाऱ्या सदस्यांची संख्या
5. कुंटूब प्रमुखाचे नांव
6. कुटुंब प्रमुखाचे चे लिंग
7. घराचे प्रमुख अनुसूचित जाती / जमाती किंवा इतर समुदायाचे आहेत काय ?
8. घराची स्थिती
9. घर कोणत्या उद्देशाने वापरले जात आहे
10. छप्पर, भिंत आणि कमाल मर्यादा मध्ये वापरली जाणारी सामग्री
11. घरातील खोल्या
12. घरात किती विवाहित जोडपी राहतात
13. शौचालय आहे कि नाही
14. कोणत्या प्रकारची शौचालये आहेत ?
15. स्वयंपाक घर आहे कि नाही ? यात एलपीजी / पीएनजी कनेक्शन आहे की नाही.
16. स्वयंपाकघर वापरले जाणारे इंधन
17. घराचा मालकी स्तर
18. पिण्याच्या पाण्याचा मुख्य स्त्रोत
19. घरात पाणी स्त्रोताची उपलब्धता
20. विजेचा मुख्य स्रोत
21.  ड्रेनेज सिस्टम
22. रेडिओ / ट्रान्झिस्टर
23. दूरदर्शन
24. इंटरनेट सुविधा आहे की नाही.
25. लॅपटॉप / संगणक आहे किंवा नाही.
26. टेलिफोन / मोबाईल फोन / स्मार्टफोन वापरता कि नाही.
27. मोबाइल नंबर
28. सायकल / स्कूटर / मोटरसायकल / मोपेड असो
29. कार / जीप / व्हॅन असो
30. कोणत्या धान्य मुख्यत: घरात वापरले जाते