आता रेशनकार्ड अपडेट करण्यासाठी द्यावे लागतील ‘इतके’ पैसे, जाणून घ्या

नवी दिल्ली, वृत्तसंस्था : देशभरात ‘वन नेशन वन रेशन कार्ड’ योजना राबविण्यासाठी केंद्र सरकार सातत्याने प्रयत्न करत आहे. सध्या ही योजना देशातील 26 राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांमध्ये राबविण्यात आली आहे. या प्रक्रियेमध्ये लोकांना रेशनकार्डला आधार जोडण्यास सांगितले जाते. 30 सप्टेंबर 2020 ही रेशन कार्ड आधारशी जोडण्याची शेवटची तारीख आहे. जर आपण 30 सप्टेंबरपूर्वी रेशन कार्डला आधारशी लिंक केले नाही तर आपल्याला पुढे अनेक समस्या येऊ शकतात. यासाठी देशातील बर्‍याच राज्यांत रेशन पोर्टेबिलिटी सुविधेचा लाभ घेण्यासाठी बँकाच्याही फेऱ्या माराव्या लागत आहेत. उत्तराखंड सरकारने रेशनकार्डमधील नाव, पत्ता किंवा वय बदलण्यासाठी 25 रुपयांचा मसुदा तयार करणे बँकेला बंधनकारक केले आहे.

काही राज्यांत रेशन पोर्टेबिलिटी सुविधेसाठी आकारले जाणार शुल्क
उत्तराखंड सरकार आता रेशनकार्ड पोर्टेबिलिटी सुविधेसाठी ग्राहकांना 10 ऐवजी 17 रुपये खर्च करेल. उत्तराखंडचा अन्न व पुरवठा विभाग आता फक्त बँक मसुद्याच्या माध्यमातून रेशनकार्ड पोर्टेबिलिटी सुविधा देईल. रेशन कार्डधारकांनी रेशनकार्डमधील नाव, पत्ता किंवा वय बदलल्यास 25 रुपयांचा मसुदा अनिवार्य केला आहे.

रेशन कार्ड बनविणे आणि बदल करणे हा राज्याचा विषय
दरम्यान, रेशन कार्ड बनविणे ही राज्य सरकारची बाब आहे. बरीच राज्य सरकारे यासाठी पैसे आकारतात, तर बरीच राज्य सरकारे नागरिकांना ही सेवा विनाशुल्क देतात. केंद्रीय ग्राहक आणि अन्न मंत्रालयाचे म्हणणे आहे की, रेशन कार्ड बनविणे हा राज्याचा विषय आहे. कोणते राज्य किती पैसे गोळा करते किंवा ते मोफत बनविते हे राज्याचे प्रकरण आहे. जोपर्यंत रेशन कार्ड पोर्टेबिलिटी सुविधेचा प्रश्न आहे, ते शिधापत्रिका आधारशी जोडणे आणि ईपीओएस (इलेक्ट्रॉनिक पॉईंट ऑफ सेल) मशीनसह इंटरनेट सेवा असणे बंधनकारक आहे. याशिवाय रेशन पोर्टेबिलिटी सुविधेचा लाभ घेऊ शकत नाही. रेशन कार्ड पोर्टेबिलिटी सुविधा फक्त बीपीएल कार्डधारकांना उपलब्ध आहे.

देशात 24 कोटी रेशन कार्ड धारक
देशात सुमारे 24 कोटी रेशन कार्ड धारक आहेत. रेशन कार्डला आधारशी जोडण्यासाठी मुदतवाढीसाठी आता फक्त 6 दिवस शिल्लक आहेत. रेशन कार्ड आधारशी जोडलेला नसेल तर रेशनकार्डमधून तुमचे नाव वजा होईल. म्हणून राहिलेल्या कार्ड धारकांनी 30 सप्टेंबर 2020 पर्यंत त्यांचे रेशन कार्ड आधारशी लिंक केले पाहिजे.