स्वस्त पेट्रोल-डिझेलची तयारी, 5 रूपये प्रति लिटर पर्यंत टॅक्समध्ये कपात करू शकते सरकार – रिपोर्ट

नवी दिल्ली :  वृत्तसंस्था –   देशभरात पेट्रोल डिझेलच्या किमती गगनाला भिडल्या आहेत. अनेक शहरांत किमतीने शंभरी ओलांडली आहे. ज्यामुळे अर्थातच सामान्य नागरिक त्रस्त आहे. या दरम्यान सर्वसामान्यांना दिलासा देण्यासाठी केंद्र सरकार इंधनावर प्रतिलिटर 5 रुपयांपर्यंत कर कमी करू शकते. जागतिक बाजारपेठेत कच्च्या तेलाची किंमत प्रति बॅरल सुमारे 60 डॉलर्स असण्याची शक्यता आहे. बँक ऑफ अमेरिका ( BoFA) च्या विश्लेषकांनी म्हंटले की, आम्ही आर्थिक वर्ष 2022 च्या वित्तीय तूट अंदाजात 30 बेसिस पॉईंट्सने वाढ करून जीडीपीच्या 7.5 टक्क्यांपर्यंत केली आहे. तेलावरील करात प्रतिलिटर 5 रुपयांपर्यंत कपात होईल, अशी अपेक्षा आहे. पेट्रोल-डिझेलच्या प्रतिलिटर 5 रुपयांच्या कपातीमुळे केंद्र सरकारवर 71,760 कोटी रुपयांचा ओढा वाढणार आहे.

भारतात आयात केलेल्या क्रूडची किंमत प्रति बॅरल 62 डॉलर इतकी आहे. गेल्या वर्षी डिसेंबरच्या मध्यावर हे प्रति बॅरल 50 डॉलरच्या जवळपास होते. जागतिक पातळीवर कच्च्या तेलाच्या मागणीत रिकव्हरी आणि ओपेकमुळे ( OPEC) उत्पादनात घट यामुळे क्रूड तेलाच्या किंमतीत वाढ दिसून येत आहे. आर्थिक वर्ष 2020- 2021 च्या पहिल्या सहा महिन्यांत कच्च्या तेलाची किंमत प्रति बॅरल 19-44 डॉलर होती. या कालावधीत भारताचे कच्चे आयात बिल वार्षिक वर्षाकाठी 57 टक्क्यांनी घसरून 22.5 अब्ज डॉलरवर गेले होते. बँक ऑफ अमेरिकाने सांगितले की, “आर्थिक वर्ष 2022 साठी आम्ही आर्थिक विकासाचा अंदाज केवळ 9 टक्के ठेवला आहे. इंधन दरावरील करामुळे वापर वाढेल. या काळात उच्च वित्तीय तूट उत्पन्नावरील परिणाम कमी करण्यास मदत करेल.

आरबीआयने ओपन मार्केट ऑपरेशनचाही वाढवला अंदाज

या ब्रोकरेज फर्मने रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाच्या ओपन मार्केट ऑपरेशनचा अंदाज 9 अब्ज डॉलरवरून 48 अब्ज डॉलरवर नेला आहे. ते म्हणतात की, कच्च्या तेलाच्या वाढत्या आयातीत चालू खात्यातील तूट वाढेल.

एका महिन्यात पेट्रोल 5.23 रुपयांनी महाग

गुरुवारी राजधानी दिल्लीत प्रतिलिटरची किंमत 90.93 रुपयांवर पोहोचली आहे. मागील महिन्याच्या तुलनेत यात 5.23 लीटरने वाढ झाली आहे. आंतरराष्ट्रीय बाजारात कच्च्या तेलाच्या किंमतीत वाढ झाल्यामुळे तेल विपणन कंपन्यांनी किरकोळ इंधनाच्या किंमतीत सातत्याने वाढ केली आहे.

सरकार पेट्रोल आणि डिझेलवर किती आणि कसा वसूल करते कर

सध्या केंद्र सरकार मूलभूत उत्पादन शुल्क, अधिभार, कृषी-इन्फ्रा उपकर आणि रस्ता / इन्फ्रा उपकर यांच्या नावावर प्रति लिटर पेट्रोलवर एकूण 32.98 रुपये वसूल करते. डिझेलसाठी ते प्रति लिटर 13 रुपये असून मागील वर्षी मार्च आणि मेमध्ये पेट्रोलवर 13 रुपये आणि डिझेलवर 16 रुपये अधिभार वाढविण्यात आला होता. दरम्यान, नुकत्याच लागू झालेल्या शेती व इन्फ्रा सेसचा परिणाम कमी करण्यासाठी पेट्रोल आणि डिझेलवरील अधिभारात प्रतिलिटर 1 रुपयांची कपात करण्यात आली आहे. ते 01 फेब्रुवारी 2021 पासून अंमलात आले आहे. सध्या पेट्रोलवर मूलभूत उत्पादन शुल्क 1.4 रुपये आणि डिझेलवर 1.8 रुपये आहे.