Coronavirus Impact : RBI नं एका दशकानंतर व्याज दरांमध्ये केली सर्वात मोठी ‘कपात’, केल्या ‘या’ 5 मोठ्या घोषणा

नवी दिल्ली : वृत्तसंस्था – कोरोना व्हायरस ने संपूर्ण देशात खळबळ माजवली असताना भारतीय रिजर्व बँकेने दरांमध्ये ०. ७५ टक्के कपात केली आहे. यासह रेपो दर 0.75 टक्क्यांनी कमी करून 4.40 टक्के करण्यात आला आहे. याव्यतिरिक्त, रिव्हर्स रेपो दरात 0.90 टक्के कपात करण्यात आली आहे. यामुळे रिव्हर्स रेपो दर 4 टक्क्यांपर्यंत कमी झाला. एमपीसीने 4: 2 च्या प्रमाणात हा दर कमी करण्याचा निर्णय घेतला आहे. COVID-19 मुळे संपूर्ण देशात लॉकडाऊनची परिस्थिती असताना आरबीआयचे गव्हर्नर यांनी हा निर्णय जाहीर केला आहे. लॉकडाऊनमुळे सर्व प्रकारचे आर्थिक व्यवहार थांबले आहेत.

एका दशकानंतरची सर्वात मोठी कपात

व्याजदरामध्ये सर्वात मोठी कपात दशकानंतर झाली आहे. यापूर्वी ऑक्टोबर 2008 आणि जानेवारी 2009 मध्ये आरबीआयने रेपो दरात १०० बेसिस पॉईंट म्हणजेच १ टक्क्यांनी कपात केली होती. 27 मार्च 2020 रोजी, आरबीआयने 0.75 टक्क्यांनी व्याज दर कमी केले आहेत.

१) CRR मध्ये 1 टक्के कपात – आरबीआयने सर्व बँकांचे सक्तीचे कॅश रिव्हर्स रेश्यो (सीआरआर) 4 टक्क्यांवरून 3 टक्क्यांपर्यंत कमी करण्याचा निर्णय घेतला आहे. बँकांकडे जास्तीत जास्त रोख रक्कम मिळण्याच्या उद्देशाने हा निर्णय घेण्यात आला आहे. हा निर्णय 28 मार्चपासून सुरू होणार्‍या पंधरवड्यापासून लागू होईल. आरबीआयने बँकांना सीआरआर मर्यादेमध्ये एक वर्षासाठी सवलत देण्याची घोषणा केली आहे. सीआरआरमध्ये 100 बीपीएस कपात केल्यास बाजारात 1.37 लाख कोटी रुपये मिळतील.

2) नवीन यंत्रणेत 3.74 लाख कोटी रुपये येतील – आरबीआय गव्हर्नर म्हणाले, ही पद्धत प्रणालीत 3.74 लाख कोटी रुपये आणेल. आरबीआय पॉलिसी रेटशी जोडलेल्या फ्लोटिंग दरावर तीन वर्षांसाठी लाँग टर्म रेपो ऑपरेशन (एलटीआरओ) चा लिलाव आयोजित केला जाईल.

दीर्घकालीन रेपो ऑपरेशन हे एक साधन आहे ज्या अंतर्गत रिझर्व्ह बँक सध्याच्या रेपो दरावर 1 ते 3 वर्षे बँकांना भांडवल पुरवते. त्याऐवजी बँका समान व्याज दरावर कोलॅटरल सरकारी सिक्युरिटीज खरेदी करतात.

3) मुदतीच्या कर्जावर 3-महिन्यांचे मोरोटोरियम – आरबीआयने एक मोठा निर्णय घेतला असून, सर्व मुदतीच्या कर्जावर-महिन्यांचे मोरोटोरियम लादले. अशा परिस्थितीत, डीफॉल्ट झाल्यास, कर्ज घेणार्‍याची क्रेडिट हिस्ट्री दिसून येणार नाही. कर्ज देणार्‍या कंपन्या, बँकांना कार्यरत भांडवलाच्या परतफेडीवर तीन महिन्यांसाठी व्याज सवलत दिली जाईल.

4) नेट फंडिंग रेश्यो नियम – यासह, नेट फंडिंग रेश्यो नियम 6 महिन्यांकरिता पुढे ढकलला जात आहे. ते पुढे म्हणाले की मागील एमपीसीच्या तुलनेत आतापर्यंत २.8 लाख कोटी रूपयांची प्रणालीत भर पडली आहे. भारतीय बँकिंग व्यवस्था सुरक्षित आणि मजबूत आहे. बँक ग्राहकांना काळजी करण्याची गरज नाही. सुरक्षित रहा आणि डिजिटलचा प्रचार करा.

(5) बँकांमध्ये भारतीयांचे पैसे सुरक्षित – रिझर्व्ह बँकेचे गव्हर्नर शक्तीकांत दास म्हणाले की, बँकांमध्ये जमा झालेल्या सर्व भारतीयांचे पैसे पूर्णपणे सुरक्षित आहेत. भारतीय बँकिंग व्यवस्था पूर्णपणे सुरक्षित असल्याची ग्वाही त्यांनी देशाला दिली. बँक ग्राहकांना काळजी करण्याची गरज नाही. सुरक्षित रहा आणि डिजिटलचा प्रचार करा.