महिलांना ५० ते ५५ वर्षानंतर मासिक पाळी येणे बंद होते. त्याला रजोनिवृत्ती म्हणतात. हा एक आजार नाही तर एक नैसर्गिक प्रक्रिया आहे, जी महिलांमध्ये उद्भवते. महिलांना हार्मोन्स असंतुलन सारख्या अनेक समस्यांना सामोरे जावे लागते. रजोनिवृत्तीनंतर महिलांमध्ये हृदयरोगाचा धोका वाढतो. अशा परिस्थितीत काही योगासने केली तर रजोनिवृत्तीनंतर हार्मोन्स संतुलित ठेवतील. हृदयरोगाचा धोका कमी करतील.
रजोनिवृत्तीनंतर कोणते आसन केले पाहिजे.
१) सुखासन (Sukhasana)
हे योगासन रजोनिवृत्तीची लक्षणेच कमी करत नाही तर तणाव मुक्त ठेवण्यास देखील मदत करतात. महिलांना बळकट करण्यात मदत करते आणि आपल्याला सांध्याच्या दुखण्यापासून कोणतीही समस्या येत नाही.
योग करण्याचा मार्ग
ही आसन करण्यासाठी पालथी मांडी घाला. मग आपली पाठ सरळ ठेवा आणि आपले डोळे बंद करा. यानंतर, आपल्या तळहातांना गुडघ्यावर ठेवा आणि आतून आणि बाहेरून ३ -४ वेळा खोल श्वास घ्या.
२) ताड़ासन (Mountain Pose or Tadasana)
तडासानामुळे स्नायूंवर ताण येतो, ज्यामुळे वेदना आणि सूज कमी होते. हे रजोनिवृत्तीची लक्षणे कमी करून पोट आणि ओटीपोटाचा भाग देखील मजबूत करते. या व्यतिरिक्त, हार्मोन्स संतुलित होतात.
योग करण्याचा मार्ग : आपल्या पायांना जोडून उभे राहणे. आता हात सरळ वरच्या दिशेने वर करा. दीर्घ श्वास घेत आपले डोळे बंद करा. आता हळूहळू श्वासोच्छवास करा आणि पुन्हा सामान्य स्थितीत या.
३) उत्तानासन (Uttanasana)
रजोनिवृत्तीची लक्षणेच कमी करत नाही, तर संप्रेरकांचे देखील संतुलन राखते. या योगामुळे हृदयरोगाचा धोकाही कमी होतो.
योग करण्याची पद्धत : हा योग करण्यासाठी सरळ उभे रहा. मग, श्वास घेताना, शरीराच्या वरच्या भागाला खाली वाकवा आणि बोटे स्पर्श करण्याचा प्रयत्न करा. या स्थितीत काही काळ थांबा परंतु सावधगिरी बाळगा की आपले गुडघे सरळ आहेत. नंतर श्वास सोडत सामान्य स्थितीत परत या.
४) सलंब सर्वांगासन (Salamba Sarvangasana)
रजोनिवृत्तीमुळे नैराश्यात असलेल्या महिलांसाठी अत्यंत फायदेशीर आहे. हे शरीरातील हार्मोनल बदलांमुळे निरुत्साह कमी करण्यास देखील खूप उपयुक्त आहे.
योग करण्याचा मार्ग : डोक्याच्या खाली पातळ उशी ठेवणे आणि जमिनीवर पडून राहाणे. आता श्वास घेताना खांद्यांच्या साहाय्याने तुमच्या शरीराचा खालचा भाग म्हणजे कंबर आणि पाय जमिनीच्या वर उंच करा. पाय अशा प्रकारे वर करा की आपले गुडघे समोरासमोर असतील. आपल्या कोपरांना आरामदायक स्थितीत ठेवा. हळू हळू श्वास घ्या आणि काही काळानंतर आपण सामान्य व्हाल.
रजोनिवृत्तीनंतर आपणास स्वत: ला तंदुरुस्त आणि हार्मोन्स संतुलित ठेवायचे असेल तर आजच्या दिवसापासून या सर्वोत्कृष्ट व्यायामांना आपल्या रोजच्या जीवनाचा एक भाग बनवा.