युजर्सच्या अ‍ॅक्टीव्हिटी ट्रॅकिंगबद्दल Google वर 5 अब्ज डॉलर्सचा खटला, जाणून घ्या प्रकरण

नवी दिल्ली, वृत्तसंस्था : अमेरिकेची टेक कंपनी गुगलवर 5 अब्ज डॉलर्सचा खटला दाखल करण्यात आला आहे. हे प्रकरण वापरकर्त्यांच्या गोपनीयतेशी संबंधित आहे. वास्तविक हा एक फौजदारी खटला आहे. याअंतर्गत गुगल क्रोम आणि गुगलच्या इतर सेवा वापरकर्त्यांच्या वतीने काही लोकांनी अमेरिकेच्या सॅन होज़े (कॅलिफोर्निया) च्या फेडरल कोर्टात गुगलच्या विरुद्ध खटला दाखल केला आहे. हा दावा तेथील एका कायदेशीर संस्थेने दाखल केला आहे.

दरम्यान, गूगल क्रोम मध्ये एक वैशिष्ट्य आहे – इनकॉग्निटो मोड. जेव्हा लोकांना काही खाजगी ब्राउझिंग करायची असते, तेव्हा लोक त्याचा वापर करतात. सामान्यत: लोकांना असे वाटते की, इनकॉग्निटो मोडवर आपला ट्रेस न ठेवता ब्राउझ करू शकतात. पण ते तसे नाही.

काय आहे आरोप ?
सॅन होजच्या फेडरल कोर्टात दाखल केलेल्या खटल्यात म्हंटले आहे कि, कंपनी गुगल अ‍ॅनालिटिक्स, गूगल अ‍ॅड मॅनेजर आणि इतर अ‍ॅप्लिकेशन आणि वेबसाइट प्लगइन्सद्वारे वापरकर्त्यांना ट्रॅक करते. यात स्मार्टफोनच्या अ‍ॅप्सचाही समावेश आहे. या तक्रारीत गुगलवर खूप गंभीर आरोप केले गेले आहेत. असे म्हटले जाते की, कंपनी या सेवांद्वारे वापरकर्त्यांचे संपूर्ण डेटा वाचते, त्यांच्या वैयक्तिक संपर्कांबद्दल जाणून घेते, छंदांबद्दल जाणून घेते आणि डायटिंग हॅबिटचा मागोवा घेते. या खटल्यात असेही म्हटले आहे की, कंपनी वापरकर्त्यांद्वारे सर्च केलेल्या अत्यंत संवेदनशील गोष्टींचा देखील मागोवा ठेवत असते, ज्या गोष्टी वापरकर्त्यांना त्रास देऊ शकतात. खटला दाखल करणाऱ्यांनी नमूद केले की, Google “जवळजवळ प्रत्येक अमेरिकेकडून संगणक किंवा फोनद्वारे गुप्त आणि बेकायदेशीर डेटा संग्रहात व्यस्त राहू शकत नाही,”

काय आहे मागणी?
या तक्रारीत गुगलकडून भरपाई मागितली गेली आहे. असे म्हटले आहे की, गुगलने फेडरल वायरटॅपिंग आणि कॅलिफोर्निया गोपनीयता कायद्याचे उल्लंघन केले आहे. यामुळे, 1 जून 2016 पासून इन्कग्निटो मोड वापरत असलेले लाखो लोक प्रभावित झाले आहेत. प्रत्येक वापरकर्त्यासाठी 5,000 डॉलरची भरपाई मागितली गेली आहे. गुगल प्रायव्हसी कायद्याच्या उल्लंघनाचा दावा करणाऱ्या लोकांनी एकूण 5 अब्ज डॉलर्स म्हणजेच 3,77,45,02,50,000 रुपयांची भरपाई मागितली आहे. दरम्यान, गुगलला कोर्टाने दोषी ठरवले आणि 5 अब्ज डॉलर्सची भरपाई देण्यास सांगितले, तर ते कोट्यावधी वापरकर्त्यांमध्ये विभागले जाऊ शकते. दरम्यान, हा एक फौजदारी खटला असल्याने जो कोणी पात्र असेल, त्याला 5 अब्जपैकी निश्चित रक्कम दिली जाऊ शकते. दरम्यान , खटला दाखल करणाऱ्या लॉ फर्मने अद्याप कोणताही निकष ठरविला नाही.

माहितीनुसार हा दावा बॉईस शिलर फ्लेक्सनर लॉ फर्मने दाखल केला आहे. त्यांचे म्हणणे आहे की, गुगल कोणत्याही वापरकर्त्याच्या संमतीविना चुकीच्या पद्धतीने वापरकर्त्याच्या डेटा इंटरसेप्ट आणि कलेक्ट करीत आहे. दरम्यान, यावर गुगलच्या प्रवक्त्याने सांगितले, ‘आम्ही स्पष्टपणे सांगितले कि, जितक्या वेळही तुम्ही इनकॉग्निटो टॅब उघडता, वेबसाइट्स आपली ब्राउझिंग क्रियेशी संबंधित माहिती संकलित करू शकतात. .’

इनकॉग्निटो मोड संदर्भात :
सोप्या शब्दांत सांगायचे झाले तर इनकॉग्निटो मोडचा वापर करून आपण स्वत: ला ट्रॅक करण्यापासून वाचवू शकत नाही. गुगलच्या मते, या मोडवर ब्राउझ करताना, क्रोम आपला ब्राउझिंग इतिहास, कुकीज आणि सिट डेटा जतन करीत नाही. परंतु गुगलचे असेही म्हणणे आहे की, आपण इनकॉग्निटो मोडचा वापर करुन कोणत्याही ऑनलाइन वेबसाइटवरून आपला ऑनलाइन क्रियाकलाप लपवू शकत नाही. म्हणजेच आपली संस्था, शाळा किंवा इंटरनेट सेवा प्रदाता आपली इच्छा असल्यास आपल्या गतिविधीचा मागोवा घेऊ शकतात.