जागतिक पर्यावरण दिन 2020 : दरवर्षी 23 लाख रुपयांचा ‘ऑक्सिजन’ देतं एक झाड

पोलीसनामा ऑनलाईन टीम : वनस्पती अफाट संपत्तीचे स्वामी आहेत. एक प्रौढ वनस्पती दरवर्षी कोट्यावधी रुपयांचा ऑक्सिजन देते. ऑक्सिजनचे अर्थशास्त्र आपल्याला वनस्पतींचे जीवन किती उपयुक्त आहे याबद्दल विचार करण्यास प्रवृत्त करते. विकासाच्या शर्यतीत, काँक्रीट जंगलांची व्याप्ती वाढत आहे. नैसर्गिक जंगलाची व्याप्ती वेगाने अरुंद होत आहे. दीनदयाल उपाध्याय, गोरखपूर विद्यापीठाच्या वनस्पतिशास्त्र विभागाचे सहाय्यक प्राध्यापक डॉ. दीपा श्रीवास्तव म्हणाले की, व्यक्ती हिरवळ संपविण्याबाबत जराही विचार करत नाही. त्याला हे माहित नाही की, ही हिरवी वनस्पती त्याला किती देते. एक प्रौढ झाड दररोज सरासरी 230 लिटर ऑक्सिजन उत्सर्जित करते. यावेळी ते वातावरणात उपस्थित 48 पौंड कार्बन डाय ऑक्साईड देखील शोषून घेतात. जर आपण झाडाभोवती कचरा जाळला तर त्याची ऑक्सिजन उत्सर्जन करण्याची क्षमता अर्धवट होते.

प्रत्येक व्यक्तीला 550 लिटर ऑक्सिजनची आवश्यकता
त्यांनी सांगितले की, एका व्यक्तीला दररोज 550 लिटर ऑक्सिजनची आवश्यकता असते. जो तो श्वासाच्या माध्यमातून घेतो. एखाद्या व्यक्तीने आपल्या श्वासोच्छवासाद्वारे फुफ्फुसांमध्ये घेतलेल्या हवेमध्ये 20 टक्के ऑक्सिजन असते. अशा परिस्थितीत प्रत्येक व्यक्तीला जगण्यासाठी किमान तीन प्रौढ वनस्पतींची आवश्यकता असते.

कडुनिंब, वड, तुळशी जीवदान देणारे
पिंपळ, कडुलिंब, केळी आणि तुळस जास्त ऑक्सिजन देतात. कडुनिंब, वट, तुळशीची झाडे दिवसात 20 तासांपेक्षा जास्त वेळेपर्यंत ऑक्सिजन तयार करतात. झाडाची पाने ऑक्सिजन तयार करण्यासाठी वापरली जातात. असे म्हंटले जाते कि, एका तासामध्ये पाने 5 मिली ऑक्सिजन बनवतात. म्हणून, ज्या झाडाकडे जास्त पाने आहेत, ते सर्वात ऑक्सिजन बनवतात.

8500 रुपयांत 750 लिटर ऑक्सिजन
विकासाच्या अंध शर्यतीत प्रदूषणाची पातळी झपाट्याने वाढत आहे. अशा परिस्थितीत ऑक्सिजनचा बाजारही सुरू होऊ लागला आहे. मोफत मिळणारे ऑक्सिजन आता मोठ्या किमतीत बाजारात उपलब्ध आहे. ऑनलाईन कंपन्या 8500 रुपयात 750 लिटर ऑक्सिजन सिलिंडर देत आहेत. अशा परिस्थितीत एखादी व्यक्ती वर्षामध्ये 23 लाख रुपयांचे ऑक्सिजन खरेदी करेल.

दम्याचा धोका एक तृतीयांश कमी करतात 343 झाडे
एमएमएमयूटीचे पर्यावरण तज्ज्ञ प्रो. गोविंद पांडे म्हणाले की, एक चौरस किमीमध्ये 343 झाडे लावून मुलांमध्ये दम्याची शक्यता एक तृतीयांश कमी होते. जर शहरांमध्ये जास्तीत जास्त झाडे लावली गेली, तर खराब वातावरणामुळे होणारे मृत्यू नऊ टक्क्यांपर्यंत कमी होऊ शकतात. त्याने सांगितले की, आपल्या जीवनकाळात एक झाड मातीपासून सुमारे 80 किलो पारा, लिथियम, शिसे इत्यादींसारखी विषारी धातू शोषून घेतो. यामुळे माती अधिक खत व शेतीलायक होते.