अकबरच्या नवरत्न राजवाड्यासमोर खोदकाम, आढळला 16 व्या शतकातील दुर्मिळ खजिना
file photoनवी दिल्ली : वृत्तसंस्था – हिंदु आणि पारशी वास्तुकलेचा समावेश असलेल्या अतिशय सुंदर आणि लाल दगडांनी बनविलेल्या फतेहपूर सिक्री येथील स्मारकांच्या संरक्षणासाठी खोदण्याचे काम चालू आहे. या खोदकामात 16 व्या शतकातील कारंजे आढळले. हे कारंजे सॅण्ड स्टोन आणि लाईम स्टोनने बनलेले आहे. कर्मचारी खोदकाम करण्याचे काम करीत असताना त्यांना त्यात एक कारंजे आढळले.
मोगल काळात कोरीव मीनाकारीचे काम मोठ्या प्रमाणात होत असे. याचा पुरावा या कारंज्यातही सापडतो. संपूर्ण कारंजे कोरले गेले आहेत. त्याची रुंदी 8 .7 मीटर आहे आणि त्याच्या खाली 1.1 मीटर खोल टाकी देखील बांधली गेली आहे. असे मानले जाते की, वातावरण थंड करण्यासाठी कारंजे बांधले जाणे आवश्यक आहे. पहिल्यांदाच सिक्रीच्या मोठ्या किल्ल्यात एखादे कारंजे सापडले. पुरातत्व अधिकारी या कारंजाच्या पाण्याच्या स्त्रोताचे कनेक्शन जाणून घेण्याचा प्रयत्न करीत आहेत.
हे कारंजे मुघल शासक अकबराच्या जवळचा टोडरमलच्या बारादरीसमोर निघाला आहे. टोडरमल, अकबरच्या नवरत्नांपैकी एक होता. अकबर हा महसूल व अर्थमंत्री होता. टोडरमलने जगातील जमीन मोजण्यासाठी प्रथम मोजमाप यंत्रणेची रचना होती.