निसर्गाशी छेडछाड ! आता जनावरांच्या पोटातून जन्माला येणार मनुष्य ? अस्तित्वात येऊ शकतो अर्धा मनुष्य अन् अर्धे जनावर
file photoपोलिसनामा ऑनलाईन – जपान सरकारने एका जपानी स्टेम-सेल वैज्ञानिकांना विशिष्ट संशोधनासाठी सरकारी सहाय्य देणे सुरू केले आहे. प्राण्यांच्या गर्भाशयात मानवी पेशी वाढू शकतात, यावर शास्त्रज्ञ कार्य करत आहेत. म्हणजेच, प्राणी सरोगेट आईसारखे वागतील. ज्याच्या गर्भाशयातून असे शरीर जन्म घेईल, ज्याच्या शरीराची रचना मानवी असेल.
जपानी स्टेम सेल वैज्ञानिकांना मिळाली परवानगी :
विज्ञानाच्या जगात माणूस एकापेक्षा जास्त प्रयोग करीत असतो. कठीण आणि एक वेळी कृत्रिम प्रत्यारोपणासारख्या अशक्य प्रक्रिया आता सामान्य आहेत. वैज्ञानिक यावेळी पुढील प्रगतीचा विचार करीत आहेत. जपानमध्ये, टोकियो युनिव्हर्सिटीमधील स्टेम सेल नेते हिरोमित्सू नाकोची नावाच्या वैज्ञानिकांना जपानी सरकारने प्राण्यांच्या गर्भाशयात मानवी भ्रूणांच्या विकासासावर प्रयोग करण्याची परवानगी दिली आहे.
हे नेचर मासिकात तपशीलवार प्रकाशित :
यावर वैज्ञानिकांनी त्यांच्या पथकासह काम सुरू केले आहे. संघाच्या योजनेत प्रथम उंदरांच्या गर्भाशयात मानवी पेशी विकसित करण्याची आणि त्यानंतर भ्रूण पशुंच्या गर्भाशयात ठेवण्यात येईल. या प्रयोगाचा खरा हेतू मानवी बाळांना बनवणं नाही, तर अशा प्राण्यांची निर्मिती करणे आहे ज्यांचे शरीराचे अवयव मानवी पेशींनी बनविलेले असेल. जेणेकरून ते गरजू मनुष्यांमध्ये रोपण करता येतील.
हे देश म्हणाले, असे प्रयोग आहेत चुकीचे :
जपानच्या अगोदर बर्‍याच देशांनी असा प्रयोग/प्रकल्प नाकारला असल्याचे नाकारले आहे. त्यापैकी अमेरिका देखील एक देश आहे. 2015 पूर्वी, प्रयोगशाळेत असे प्रयत्न चालू होते. पण, नंतर राष्ट्रीय आरोग्य संस्थांनी त्यास चुकीचे म्हटलं आहे आणि असा प्रयोग/प्रकल्प थांबविला आहे. त्याचवेळी, जपानच्या वैज्ञानिकांनी नैसर्गिक प्रक्रियेस आव्हान दिले आहे. त्या प्राण्याच्या गर्भाशयातून जन्म घेण्याचा प्रयोग सुरू केला आहे. जर ते करता आले तर, ते विज्ञानाच्या सर्वात मोठ्या पराक्रमांपैकी एक असू शकते.
जाणून घ्या, असा केला जाईल हा प्रयोग :
या प्रकल्पाची अंमलबजावणी कशी करावी? यासाठी जपानच्या शास्त्रज्ञांनीही ब्ल्यू प्रिंट तयार केलंय. सुरुवातीला, उंदीराच्या गर्भाशयात मानवी पेशी विकसित केल्या जातील. त्यानंतरच्या टप्प्यात, सरोगसीची शक्यता पशूच्या गर्भाशयात दिसून येईल. म्हणजेच, प्राण्याच्या गर्भाशयात मानवी गर्भ विकसित करण्याच्या प्रक्रियेवर कार्य केले जाईल.
जाणून घ्या, सरोगसीची प्रक्रिया काय आहे? :
यात जर एखाद्या महिलेला गर्भाशयाशी संबंधित मोठी समस्या असेल तर ती गर्भाशयात बाळ बाळगण्यास सक्षम नसते. किंवा वारंवार गर्भपात होत आहेत. अशा परिस्थितीत, दुसर्‍या महिलेच्या गर्भाशयात मानवी गर्भ विकसित होतो. त्याची प्रक्रिया अगदी सामान्य आहे आणि बर्‍याच प्रसिद्ध सेलिब्रिटी अशा आहेत की ज्यांनी या पद्धतीने मुलांना स्वीकारले आहे.
या पद्धतीत, पालकांच्या शुक्राणूची चाचणी ट्यूबमध्ये मिसळल्यानंतर, गर्भाशय सरोगेट आईच्या गर्भाशयात (सरोगेट गर्भवती असलेल्या महिला) रोपण केले जाते. या प्रक्रियेत, मुलाचे अनुवांशिक संबंध पालकांशी असतात. केवळ गर्भाचा विकास आणि तिचा जन्म सरोगेसीद्वारे होतो. एक पाऊल पुढे टाकत आता एखाद्या प्राण्याच्या गर्भाशयात मानवी गर्भ विकसित करण्याची तयारी सुरूय. टोक्यो विद्यापीठातही या प्रकल्पाचे काम सुरू झाले आहे.
जर प्रयोग यशस्वी झाला तर..पुढे आहे धोका :
जपानचे प्रसिद्ध अनुवंशशास्त्रज्ञ हिरोमित्सू नाकोची यांनी या प्रयोगासाठी/प्रकल्पात काम सुरू केले आहे. प्रथम प्राण्यांच्या गर्भाशयात मानवी अवयवांच्या वाढत्या प्रक्रियेवर कार्य करेल, ज्याची आवश्यकता एखाद्या गरजू व्यक्तीकडे लावली जाऊ शकते. मात्र, असे प्रयोग यशस्वी झाले तर धोकाही निर्माण होऊ शकतो, हि शक्यता काहीजण नाकारत नाहीत. अशा प्रयोगामुळे एककीकडे विज्ञानाची प्रगती दिसून येईल, मात्र, दुसरीकडे हेच विज्ञान मनुष्यासाठी घातक देखील ठरेल.
हा असेल या प्रयोगातील धोका :
या प्रकल्पातील सर्वात धोकादायक म्हणजे ती त्याच्या पुढच्या टप्प्यातून विचलित होऊ शकते. जर हा प्रकल्प यशस्वी झाला तर येणार्‍या काळात असे जीव अस्तित्वात येतील. जे अर्धे मनुष्य आणि अर्धे प्राणी आहेत. किंवा असेही होऊ शकते की, मानवी पेशी गर्भाशयात एखाद्या गर्भाच्या जन्माद्वारे वाढणार्‍या प्राण्यांच्या मेंदूत पोहोचतात. अशा परिस्थितीत त्याच्या मेंदूत वाईट परिणाम होऊ शकतो.
हे लक्षात घेता जगातील अनेक देशांनी असे प्रयोग/प्रकल्प थांबवले. अशा प्रकल्पांना आर्थिक मदत देणे देखील बंद केले आहे. मात्र, जपानच्या शिक्षण आणि विज्ञान मंत्रालयाने एका वर्षांपूर्वी त्याला मंजुरी दिली आहे. इथल्या कामात गुंतलेले शास्त्रज्ञ म्हणतात की, आम्ही अचानक प्राण्यांच्या गर्भाशयात मानवी अवयव वाढवू शकणार नाही. आम्ही हळूहळू त्या टप्प्यावर पोहोचू. आमचे प्रगत संशोधन आम्हाला त्या ठिकाणी घेऊन जाईल. ही योजना हळूहळू व्हावी, अशी त्याच प्लॅन आहेत. पहिले काम प्राण्यांच्या संकरित गर्भाशयामध्ये वाढवण्यावर असणार आहे.