जाणून घ्या : जगातील ‘कोरोना’ वॅक्सीनची काय आहे सद्यस्थिती, कुठपर्यंत पोहचलंय ‘ट्रायल’

नवी दिल्लीः वृत्तसंस्था – कोरोना विषाणूच्या लसीविषयी जगभरात चाचण्या सुरू आहेत. कोरोना विषाणूची लस लवकरात लवकर बाजारात येण्याची प्रत्येकजण वाट पाहत आहे. काही लसी जगभरात मानवी चाचण्यांच्या अंतिम टप्प्यात आहेत, तर काहींच्या चाचण्या सुरू आहेत. जगभरातील कोविड लसीची काय परिस्थिती आहे? कोणती लस कोणत्या टप्प्यावर पोचली? ते जाणून घेऊया..

ऑक्सफोर्ड विद्यापीठाची लस सर्वात पुढे आहे. त्याने प्रथम मानवी चाचणी यशस्वीरित्या पूर्ण केली आहे. ब्राझीलमध्ये चाचण्यांमध्ये सहभागी स्वयंसेवकांनी विषाणूंविरूद्ध प्रतिकारशक्ती विकसित केली आहे. ऑक्सफोर्ड विद्यापीठाची ChAdOx1 nCoV-19 (AZD1222) ही लस संपूर्ण यशाच्या मार्गावर आहे. अशी अपेक्षा आहे की, सप्टेंबर 2020 पर्यंत जगभरातील कोरोना रूग्णांना ही लस उपलब्ध होईल.

भारतात दोन लसींवर ट्रायल चालू आहे. प्रयोगशाळेच्या आत उंदीर, माकडे आणि ससे यावर हे चाचण्या यशस्वी ठरल्या आहेत. आता त्यांची चाचणी देशातील 13 मोठ्या वैद्यकीय संस्थांमधील मानवांवर सुरू झाली आहे. जर सर्व काही ठीक झाले तर या वर्षाच्या अखेरीस किंवा 2021 च्या सुरूवातीस कोरोना विषाणूची भारतीय लस येईल. ऑक्सफोर्ड विद्यापीठाची लस देखील भारतीय कंपन्या अ‍ॅस्ट्रॅजेनेका आणि सीरम इन्स्टिट्यूट ऑफ इंडिया तयार करतात. म्हणूनच, अशी आशा आहे की, भारतीय कोरोना रूग्णांना देखील या औषधाचा लाभ मिळेल.

सध्या जगभरात 100 पेक्षा जास्त कोरोना लसींची चाचणी घेण्यात येत आहे. यावेळी 19 चाचण्या मानवी चाचण्यापर्यंत पोहोचल्या आहेत. तथापि, यापैकी फक्त 2 लस अंतिम टप्प्यात आहेत. पहिली लस चीनची सायनोफार्मा लस आणि दुसरी अ‍ॅस्ट्रॅजेनेका-ऑक्सफोर्ड युनिव्हर्सिटी लस आहे. दुसरीकडे, रशियाच्या शेशेनोव विद्यापीठात बनवलेली कोविड लसदेखील मानवी चाचण्यांच्या अंतिम टप्प्यात आहे. रशियाच्या या लसीपासून जगालाही बरीच अपेक्षा आहेत, कारण रशियाने अतिशय लहरीपणाने लसीचा प्रयत्न केला आहे आणि आपल्या यशाचा दावा करीत आहे.

देशात, भारत बायोटेक नावाच्या कंपनीने कोविड -19 विरूद्ध कोरोफ्लू नावाची लस विकसित केली आहे. त्याची चाचणी सुरू झाली आहे. ही लस कोरोना रूग्णांना नाकातून दिली जाईल. नाकातून लस देण्यामागील हेतू असा आहे की, कोरोना विषाणू एखाद्याला नाकातून सर्वात जास्त संक्रमित करते. अशा परिस्थितीत, नाकात लस दिल्यास कोरोना विषाणूपासून बचाव करण्याचा एक चांगला मार्ग मिळेल.