स्टडी : ग्लोबल वॉर्मिंगमुळे मनुष्यासह अनेक प्राण्यांमधील ‘नर’ होताहेत ‘नपुंसक’, प्रजाती नष्ट होण्याचा धोका !

लंडन  :वृत्त संस्था – भविष्यात संपूर्ण जग एका अशा समस्येशी सामना करेल जी कोणत्याही महामारीपेक्षा मोठी असेल. पृथ्वीवरील सर्व जीवांच्या पुढील पीढीसाठी धोका आहे. तुम्ही विचार करा की काही वर्षानंतर मनुष्य आणि इतर प्राण्यांचे नर नपुंसक झाले तर काय होईल. एका नव्या स्टडीत या गोष्टीचा खुलासा झाला आहे की याचे सर्वात मोठे कारण जलवायु परिवर्तन आणि जास्त तापमान आहे. यास पर्यावरणात सहभागी विविध प्रकारची रसायने सुद्धा जबाबदार आहेत.

आपल्या माहित आहे जास्त तापमान जेव्हा अति प्रमाणाकडे जाते तेव्हा जनावरांचा मृत्यू होऊ लागतो. हे ते सहन करूशकत नाहीत. नव्या रिसर्चमध्ये ही गोष्ट समोर आली आहे की, जास्त तापमानाचे पर्यावरण ते सहन करू शकत नाहीत. नवीन रिसचमध्ये ही गोष्ट समोर आली की, जास्त तापमानाच्या पर्यावरणात नर जीव नपुंसक होत आहेत. याशिवाय ज्या ठिकाणांवर तापमानाची स्थिती अतिशय खराब आहे, त्यांनाही नपुंसक होण्याचा धोका आहे. याचा अर्थ हा आहे की, प्रजातींच्या पुनरुत्पादनाच्या बाबतीत तापमानामुळे गडबड होईल. मनुष्याने याकडे गांभिर्याने पाहिले नाही तर काही प्रजाती लुप्त होऊ शकतात.

शास्त्रज्ञांना काही वर्षापासून हे तर माहित आहेच की तापमान वाढले तर जनावरांची प्रजनन क्षमता बिघडते. उदारणार्थ जर 2 डिग्री सेल्सियस तापमान वाढले तर कोरल्समध्ये स्पर्म बंडल्स आणि अंड्यांच्या आकारात कमतरता येते. याशिवाय बीटल्स आणि मधमाशांच्या प्रजातींमध्ये प्रजनन दर कमी दिसून आला आहे. जितक्या वेगाने तापमान वाढते, तेवढ्या वेगानेच मधमाशांसारख्या किटकांची प्रजनन क्षमता कमी होते.

जास्त तापमानाचा परिणाम गाय, डुक्कर, मासे आणि पक्षांच्या प्रजनन क्षमतेवर सुद्धा होतो. याची उदाहरणे सुद्धा शास्त्रज्ञांकडे आहेत. मात्र, अजूनपर्यंत शास्त्रज्ञ या गोष्टीचा शोध लावू शकले नाहीत की, जास्त तापमानामुळे जैव-विविधतेवर कोणत्या स्तराचा परिणाम होईल. याबाबत भविष्यवाणी सध्या केली जाऊ शकत नाही.

नेचर मॅगझीनमध्ये प्रकाशित एका रिपोर्टनुसार, यूके, स्वीडन आणि ऑस्ट्रेलियाच्या शास्त्रज्ञांनी मिळून माशांच्या 43 प्रजातींचा अभ्यास केला आहे. यामध्ये तपासण्यात आले की, नर माशांच्या प्रजनन क्षमतेवर कोणता परिणाम होत आहे. कारण माशा जागतिक स्तरावर आढळतात. यासाठी त्यांच्यावर स्टडी केल्याने संपूर्ण जगात वाढत्या तापमानाचा परिणाम समजू शकतो. शास्त्रज्ञांना आढळले की माशांच्या अनेक प्रजातीचे नर वाढते तापमान सहन करू शकत नाहीत. अनेक तर मरतात. उन्हापासून वाचण्यासाठी या माशा चार तासापर्यंत उडत राहतात, त्यानंतर त्या मरतात. यानुसार शास्त्रज्ञांनी अंदाज वर्तवला की, कोणत्या तापमानावर 80 टक्के जीवांचे नुकसान होते. आणि ते तापमान कोणते आहे ज्यावर नर प्राण्याची प्रजनन क्षमता नष्ट होते. मग तो मनुष्य असो की जनावर.