राष्ट्रीय

‘क्यार’,‘महा’ चक्रीवादळानंतर आता ‘बुलबुल’ चा ‘धोका’,129 वर्षातील तिसरी वेळ असल्याचं वैज्ञानिकांनी सांगितलं

cyclone-bulbul

नवी दिल्ली : वृत्तसंस्था – दक्षिण भारतात अनेक दिवसांपासून संकट बनलेल्या ‘महा’ चक्रीवादळाचा प्रभाव कमी झाला असतानाच , बंगालच्या उपसागरात आणखी एका चक्रीवादळाचा धोका निर्माण झाला आहे. या चक्रीवादळाला वैज्ञानिकांनी ‘बुलबुल’ असे नाव दिले आहे. एकापाठोपाठ एक सलग तीन वादळ निर्माण होण्याची ही पहिलीच वेळ असल्याचे हवामानशास्त्रज्ञ सांगतात. कारण ‘क्यार’ चक्रीवादळ ‘महा’ चक्रीवादळ येण्यापूर्वी पाच दिवस आधी संपले होते.

ज्येष्ठ हवामानशास्त्रज्ञ ए के शुक्ला यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, ‘बुलबुल हे गेल्या 11 महिन्यांतील सातवे चक्रीवादळ आहे. एका दशकात 99 चक्रीवादळ होण्याची 129 वर्षांत ही तिसरी वेळ आहे. यापूर्वी 1970 ते 1979 मध्ये 110 आणि 1960 ते 1969 मध्ये 99 चक्रीवादळ निर्माण झाली होती. गुरुवारी गुजरातच्या किनारपट्टीवर चक्रीवादळाचा वादळाचा तडाखा बसणार असल्याचे वृत्त आहे, त्यामुळे बुधवारी रात्रीपासून राजकोटमध्ये पाऊस सुरू झाला आहे.

याशिवाय गुजरात तसेच मध्य प्रदेशातील काही शहरांवरही ‘महा’ चा परिणाम होऊ शकतो. भोपाळच्या बुंदाबंदीसह उज्जैन, इंदूर, होशंगाबाद, मालवा-निमार परिसर, संभाग आणि सीहोर, श्योपुर कलाण, मुरैना जिल्ह्यातही पावसाची शक्यता आहे. गुरुवारी सकाळी ईशान्य व लगतच्या मध्य पूर्व अरबी समुद्रामध्ये चक्रीवादळ कमकुवत होण्याची शक्यता हवामानशास्त्रज्ञांनी व्यक्त केली. त्याच दिवशी सकाळी हे सौराष्ट्र किनारपट्टीच्या सभोवतालच्या परिसरात धडकेल.

भारतातील चार राज्यांना बसणार फटका –
या चक्रीवादळांचा परिणाम भारताच्या दोन पश्चिम किनाऱ्यावरील आणि दोन पूर्वेकडील चार राज्यांवर होईल. हे चक्रीवादळ भारतीय उपखंडातील अरबी समुद्र आणि बंगालचा उपसागर या दोन समुद्रात निर्माण होत आहेत.

भारत हवामानशास्त्र विभागाच्या अधिकाऱ्यांच्या म्हणण्यानुसार, दोन समुद्रात चक्रीवादळ महा आणि बुलबुलची निर्मिती ही एक दुर्मिळ घटना आहे. गुजरात आणि महाराष्ट्रात पावसाची शक्यता आहे, तर बुलबुलचा बंगाल आणि ओडिशावर परिणाम होण्याची शक्यता आहे.

हवामान तज्ज्ञ सुनीता देवी यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, गेल्या वर्षी ऑक्टोबरमध्ये बंगालच्या उपसागरात तितली चक्रीवादळ आणि त्याच आठवड्यात अरबी लुबना चक्रीवादळ निर्माण झाले होते. तथापि, अरबी समुद्र आणि बंगालच्या उपसागरात एकाच वेळी चक्रीवादळ निर्माण होणे एक विलक्षण घटना आहे.

चक्रीवादळाचे कारण –
हे चक्रीवादळ आंतर-उष्णकटिबंधीय अभिसरण क्षेत्राजवळ (उत्तर आणि दक्षिणेकडील हवाई लोकसंख्या असलेल्या विषुववृत्ताजवळ ) परिणामस्वरूप सक्रिय आहेत. जेव्हा हे क्षेत्र सक्रिय होते तेव्हा भवरे तयार होतात. जेव्हा पुरेशी आर्द्रता आणि समुद्राच्या पृष्ठभागाचे तापमान उष्ण असते अशा अनुकूल परिस्थितीत अशा चक्रीवादळे तयार होऊ शकतात. यावर्षी अरबी समुद्र अतिशय सक्रिय आहे.

बुलबुल चक्रीवादळ ताशी 6 किमी वेगाने उत्तरेकडे सरकत आहे. बुलबुल पश्चिम बंगाल आणि बांगलादेशच्या दिशेने जाऊ शकते . अंदमानात येत्या 24 तासात जोरदार पाऊस पडण्याची शक्यता आहे. याची तीव्रता वाढत जाणार असून 10 नोव्हेंबरपर्यंत त्याचा प्रभाव कायम राहील.

प्रदूषण कमी करण्यात मदत होऊ शकते-
हवामान खात्याच्या म्हणण्यानुसार, ७ नोव्हेंबरला गुजरात आणि महाराष्ट्रातील बर्‍याच भागात हलका ते मध्यम पाऊस पडेल. बंगालच्या उपसागराच्या दिशेने वाढणारे चक्रीवादळ कर्नाटकातील मायबंदरच्या पश्चिम-वायव्ये 390 किमी दूर पश्चिम-उत्तर-पश्चिम आहे तर अंदमान बेटांवर ७ नोव्हेंबरला तीव्र होण्याची शक्यता आहे.

ओडिशा आणि पश्चिम बंगालच्या बर्‍याच भागात 9 ते 11 नोव्हेंबर दरम्यान हलका ते मध्यम पाऊस पडेल. उत्तर भारतापासून पूर्वेकडील आणि मध्य भारतातील काही भागांपर्यंत पसरलेले वायू प्रदूषण कमी करण्यात दोन्ही वादळे मदत करण्याची शक्यता आहे अशी माहिती हवामान विभागाच्या अधिकाऱ्यांनी दिली .

Visit : Policenama.com