इतिहासात पहिल्यांदाच मनुष्याच्या शरीरातील HIV झाला आपोआप बरा, जाणून घ्या

नवी दिल्ली, वृत्तसंस्था : जगाच्या इतिहासात पहिल्यांदाच असे आहे की, एचआयव्ही उपचार न घेता बरा झाला आहे. मानवी शरीराच्या रोगप्रतिकारक शक्तीने हा प्राणघातक विषाणू पूर्णपणे काढून टाकला आहे. या घटनेमुळे जगभरातील शास्त्रज्ञ आणि डॉक्टर हैराण झाले आहेत. कारण एचआयव्हीवर कोणताही उपचार नसल्यामुळे, ज्याला कोणाला हा आजार जडतो, त्याला आयुष्यभर औषधांवर अवलंबून रहावे लागते. अशा परिस्थितीत जर ते स्वतःच बरे झाले तर ही बाब आश्चर्यकारक ठरणार आहे .

पूर्वी लोकांच्या शरीरात दोनदा बोन मॅरो ट्रान्सप्लान्ट करण्यात आले होते. ज्यानंतर शरीरात एचआयव्ही विषाणू झपाट्याने कमी झाला आणि परत आला नाही. परंतु शरीराच्या रोगप्रतिकारक शक्तीने कोणत्याही बाह्य मदतीशिवाय आपोआप एचआयव्हीशी लढा दिला आणि त्यास दूर केले गेले. अशी घटना पहिल्यांदाच घडली आहे.

जेव्हा हे प्रकरण उघडकीस आले, त्यानंतर, डॉक्टरांनी शरीरात उपस्थित 1.5 अब्ज म्हणजेच 150 कोटी पेशी तपासल्या. या रूग्णाला ईसी 2 असे नाव देण्यात आले. 26 ऑगस्ट रोजी सायन्स मासिका नेचरमध्ये प्रसिद्ध झालेल्या अहवालानुसार या रूग्णाच्या शरीरात एचआयव्हीचा सक्रीय व्हायरस नाही. याचा अर्थ असा आहे की त्याला एचआयव्हीची लागण झाली होती आणि तो स्वतः हून बरा झाला.

दुसर्‍या व्यक्तीचीही चौकशी करण्यात आली. त्याचे नाव ईसी 1 आहे. त्याच्या शरीरातील 100 कोटी पेशींची तपासणी केली गेली आणि त्याच्या शरीरात फक्त एक सक्रिय व्हायरस आढळला. परंतु तो अनुवांशिकदृष्ट्या निष्क्रिय आहे. म्हणजेच या दोन मानवांच्या शरीराचे अनुवांशिक असे आहे की ज्यामुळे ते दोघेही एचआयव्हीची सक्रियता संपवत आहेत.

एवढ्या तपासणीनंतर शास्त्रज्ञांनी या दोघांचे नाव एलिट कंट्रोलर्स (ईसी) असे ठेवले आहे. एलिट कंट्रोलर्स म्हणजे असे लोक ज्यांंच्या शरीरात एचआयव्ही आहे परंतु ते पूर्णपणे निष्क्रिय आहेत किंवा कमी प्रमाणात आहेत जे कोणत्याही औषधाशिवाय बरे होऊ शकतात. या लोकांकडून एचआयव्ही किंवा नुकसानीची लक्षणे देखील दिसली नाहीत.

कॅलिफोर्निया विद्यापीठात एचआयव्हीचे संशोधन करणारे सत्या दांडेकर म्हणाले की, ते काही महिने किंवा वर्षे दिसत नाहीत. असे दिसून येते की रोगप्रतिकारक शक्ती बर्‍याच दिवसांत विकसित होत आहे. जगातील सुमारे 350 दशलक्ष लोकांना एचआयव्हीची लागण झाली आहे. त्यापैकी, 99.50 टक्के असे रुग्ण आहेत ज्यांना प्रतिदिन अँटीरेट्रोव्हायरल औषध म्हणजे एचआयव्ही औषध घ्यावे लागते. औषधाशिवाय रोग नियंत्रित करणे जवळजवळ अशक्य आहे. सत्या म्हणाले की, आजपर्यंत कोणत्याही शास्त्रज्ञांनी एलिट कंट्रोलर्सच्या रोगप्रतिकारक शक्ती आणि एचआयव्ही यांच्यातील संघर्षाचा अहवाल नोंदविला किंवा तयार केलेला नाही. मानवी शरीराच्या रोगप्रतिकारक शक्तीवर एचआयव्ही झालेल्या पहिल्या हल्ल्याकडे, आपल्या सर्वांनीच लक्ष दिले नाही. म्हणून एलिट कंट्रोलर घोषित होईपर्यंत, त्याने आधीच एचआयव्हीचा पराभव केला आहे.

शास्त्रज्ञांचा असा विश्वास आहे की, कदाचित या दोन मानवांच्या शरीरात एचआयव्हीच्या कमकुवत व्हायरस आहे. शास्त्रज्ञांनी 64 एलिट कंट्रोलर्सच्या शरीरावर एचआयव्ही संसर्गाचा अभ्यास केला. यातील 41 लोक अँटीरेट्रोव्हायरल औषधे घेत होते. परंतु रूग्ण ईसी 2 ने कोणतीही औषधे घेतली नाहीत आणि एचआयव्ही त्याच्या शरीरात पूर्णपणे निष्क्रिय आहे.