नवी दिल्लीः वृत्तसंस्था – मोहाच्या देशी दारूसाठी अलीराजपूर आणि झाबुआ झोन आधीच प्रसिद्ध होते. आता येथील आदिवासींनी आणखी एक अनोखे काम केले आहे. त्यांनी देशी पद्धतीने मोहापासून सॅनिटायझर बनविले आहे, या 200 मिलीच्या बाटलीची किंमत केवळ 70 रुपये आहे, त्याचबरोबर सॅनिटायझर बाजारात सुमारे 300 रुपयांना मिळत आहे.
कोविड 19 पासून प्रत्येकजण आपापल्या मार्गाने युद्ध लढत आहे. या युद्धात सॅनिटायझर एक मोठे शस्त्र आहे. एमपीच्या अलिराजपूर जिल्ह्यातील दहा आदिवासी महिलांच्या गटाने यूट्यूबवर सॅनिटायझर बनविणे शिकले आणि जेव्हा दारू विकणे बंद झाले तेव्हा त्यांनी मोहाच्या दारूपासून सॅनिटायझर बनवून लोकांना स्वस्त दराने विक्री करण्यास सुरवात केली. विशेष म्हणजे आरोग्य विभागानेही त्यांच्या मोहाच्या सॅनिटायझरला तपासणीत उपयुक्त ठरवले आहे.
एमपीचे आदिवासी बहुल अलिराजपूर जिल्ह्यातील धमंडा गावच्या बचतगटातील 10 महिलांनी प्रथम मोबाइलवर यूट्यूबद्वारे सॅनिटायझर बनविणे शिकले आणि जेव्हा दारू मिळणे बंद झाले तेव्हा त्या परिसरातील सहजपणे उपलब्ध असलेल्या मोहापासून दारु बनवून त्याचे सॅनिटायझर बनवून स्वस्त दरात उपलब्ध केले.
या दहा महिलांच्या गटाने मोहापासून सॅनिटायझर बनवून स्थानिक आरोग्य विभागाच्या डॉक्टरांकडून प्रथम त्याची चाचणी घेतली आणि सर्व निकषांची पूर्तता करण्यास सक्षम असल्याचे प्रमाणपत्र मिळाल्यानंतर त्यांनी हे बाजारात लॉंच केले.
महिला गट हे 200 मिलीग्राम मोहा सॅनिटायझर 70 रुपयांना विकतात, तर त्याच प्रमाणात सॅनिटायझर बाजारात 300 रुपयांपेक्षा जास्त मिळत आहे. स्थानिक जिल्हा मुख्य कार्यकारी अधिकारी म्हणतात की, या महिलांनी हे सर्व यूट्यूबवर शिकले आहे आणि वैद्यकीय मान्यता मिळाल्यानंतर आता त्यांचे उत्पादन बाजारात आणले आहे.
मोटिवेशनल आजीविका मिशनशी संबंधित असलेले अमरसिंह म्हणाले की, ”मोहापासून सॅनिटायझर बनविण्याची कल्पना आमच्या मनात आली कारण आधी आपण स्प्रिटपासून सॅनिटायझर बनवत असतो पण नंतर जेव्हा स्प्रिट बाजारात मिळत नव्हते तेव्हा आम्ही एक प्रयोग केला कारण स्प्रिट देखील अल्कोहोल आहे.
आम्ही मोहापासून सॅनिटायझर बनवले आणि त्याची चाचणी केली. मग बीएमओ सरांना बोलावून तिथे प्रयोगशाळेची चाचणी घेण्यात आली. ते म्हणाले की, हे चांगले आहे, ते ऑर्गेनिक काम करले. यामुळे बरेच जंतू मरतील. आम्ही ते तयार करण्यासाठी तुरटी, कडुलिंबाची पाने, तुळशीची पाने आणि गुलाबजल देखील वापरले आहे. याची किंमत 60 ते 65 रुपये आहे आणि आम्ही ती 70 रुपयांना विकत आहोत. आम्ही बँक, शाळा इत्यादी सरकारी संस्थांमध्ये आत्ता हे देत आहोत.”