दररोज मोड फूटलेली मेथी खाल्ल्यास होतील ‘हे’ 10 फायदे, जाणून घ्या लठ्ठपणा आणि मधुमेह कंट्रोल कशी लाभदायक

पोलीसनामा ऑनलाइन टीम – मेथीच्या दाण्यांमध्ये अनेक फायदेशीर गुणधर्म दडलेले असतात. आपल्याला अन्नाची चव वाढविण्यास तसेच आरोग्य राखण्यात मदत करते. केसांमधील चरबी कमी करण्यासाठी मेथी खूप प्रभावी आहे. हा उपाय बर्‍याच वर्षांपासून आयुर्वेदात वापरला जात आहे. आपण मेथीचा उपयोग मेथी दाणे, मेथीची पाने आणि अंकुरलेली मेथी म्हणून वापरू शकतो. ती आपल्यासाठी प्रत्येक रूपात फायदेशीर ठरू शकते. अंकुरित मेथी विशेषत: मधुमेह, लठ्ठपणा, हृदयविकार, थायरॉईड, रक्तदाब इत्यादी नियंत्रणासाठी वापरली जाते.

नोएडा येथील डाएट मंत्राची डाएटिशियन कामिनी कुमारी म्हणाल्या, की हिवाळ्यातील कोंड्यापासून मुक्त होण्यासाठी मेथी खूप उपयुक्त ठरू शकते. आपल्या केसांशी संबंधित सर्व समस्या सोडविण्यात आणि त्वचेचे सौंदर्य वाढविण्यात मदत करते. त्यामध्ये अशी पुष्कळ पोषक द्रव्ये आहेत, ज्यामुळे आपल्या सर्व समस्यांवर मात करण्यास मदत होते. कामिनी म्हणतात, की अंकुरित स्वरूपात मेथी खाल्ल्याने त्याचे गुणधर्म मोठ्या प्रमाणात वाढतात. अंकुरलेल्या मेथीमध्ये फायबर, व्हिटॅमिन ए आणि कॅल्शियमचे प्रमाण खूप जास्त असते. ते शरीरासाठी फायदेशीर ठरते. एवढेच नव्हे तर अंकुरलेल्या मेथीमुळे फोटोकेमिकल्स नावाचे घटक वाढतात, जे आपल्याला पौष्टिक गुणधर्मांमध्ये उच्च प्रमाणात मदत करतात. अंकुरलेल्या मेथीचे सेवन आपल्यासाठी अधिक फायद्याचे ठरू शकते. ती पारंपरिक औषधांमध्ये देखील वापरले जाते.

मधुमेहासाठी अंकुरलेली मेथी
जर तुम्हाला मधुमेहाचा त्रास होत असेल तर तुम्ही अंकुरित मेथीचे नियमित सेवन करावे. मेथी अंकुरांचे सेवन केल्यास रक्तातील साखर नियंत्रणात राहते. शरीरात इन्सुलिनचे उत्पादन वाढते. बर्‍याच संशोधनातून असे दिसून आले आहे की अंकुरित मेथीचे सेवन केल्यास रक्तातील साखरेची अतिरिक्त पातळी नियंत्रित होऊ शकते. मेथीमध्ये अमिनो अॅसिड भरपूर असतात, जे मधुमेहाच्या शरीरात इन्शुलिनचे उत्पादन वाढवते.

वजन नियंत्रण
डायटिशियन कामिनी स्पष्ट करतात की अंकुरित मेथीचे सेवन करून आपण आपले वजन नियंत्रित करू शकता. मेथीमध्ये गॅलॅक्टोमनान नावाचं पॉलिसेकेराइडमध्ये समृद्ध असते. ते आपल्याला भूक नियंत्रित करण्यास मदत करते. याव्यतिरिक्त, मेथीमध्ये सुमारे ७५ टक्के विद्रव्य फायबर असते, जे आपल्याला आपल्या पचनसंस्थेला बरे करण्यास मदत करते. मेथी अंकुर शरीरातील जास्त चरबी कमी करण्यास देखील उपयुक्त आहे. अंकुरित मेथी सकाळी रिकाम्या पोटी खा, त्यामुळे पोटातील चरबी जलद कमी होईल. तसेच, रात्री जेवल्यानंतर अर्ध्या तासाने मेथीचे अंकुर खाणे आपल्यासाठी फायदेशीर ठरते.

मेथी अंकुरांचे फायदे हृदयासाठी
कामिनी म्हणतात, की हृदय सुरक्षित ठेवण्यासाठी तुम्ही मेथीचे दाणे खाऊ शकता. हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी फायदे प्रदान करण्यात ते उपयुक्त आहे. कोलेस्ट्रॉलची पातळी मेथीच्या सेवनाने संतुलित केली जाते. हृदयविकाराचा झटका कमी करण्यास मदत करते. शरीराच्या रक्तातील ट्रायग्लिसेराइड्स नावाच्या चरबीची पातळी कमी करण्यास मेथी अंकुर उपयुक्त आहेत. त्यात पोटॅशियम नावाचा घटक असतो, जो शरीरातील सोडियम पातळी नियंत्रित करतो. यामुळे रक्तदाब नियंत्रित होऊ शकतो.

पाचक प्रणाली सुधारण्यासाठी
अंकुरलेली मेथी पचनशक्ती सुधारण्यास उपयुक्त ठरू शकते. अंकुरलेल्या मेथीमध्ये अँटीऑक्सिडेंट गुणधर्म असतात. ते पोटाच्या गॅस्ट्रोइंटेस्टाइनल सिस्टमला बरे करण्यास मदत करतात. तसेच, रोगप्रतिकारक शक्ती देखील मजबूत राहते. मेथी आणि अंकुरलेल्या मेथीच्या दाण्यांमध्ये सपोनिन नावाचा एक घटक असतो जो आतडे आणि पोटासाठी संरक्षक कवच म्हणून काम करतो. मेथी पोटास हानिकारक जीवाणूपासून संरक्षण करते. कामिनी स्पष्ट करतात की, अंकुरलेली मेथी एक बी कॉम्प्लेक्स युक्त आहे, जी आपल्याला पोटातील समस्यांवर मात करण्यास मदत करते. याचा उपयोग अतिसार, गॅसच्या समस्या इत्यादींसाठी होतो.

पीरियड्सशी संबंधित समस्यांवर मात
कामिनी स्पष्ट करतात, की अंकुरलेल्या मेथीमध्ये रक्ताभिसरण सामान्य होण्याची क्षमता असते. त्यामुळे ते पीरियड्सच्या अनियमिततेवर नियंत्रण ठेवण्यास मदत करते. या वापरामुळे पोटदुखी, अचानक उष्माची भावना (गरम फ्लेश) आणि मूड समस्या दूर होतात. त्याचा उपयोग पीएमएस आणि रजोनिवृत्तीची लक्षणे कमी करतो.

ताप
अंकुरलेल्या मेथीचे सेवन केल्यास रोगप्रतिकारक गुणधर्म वाढतात, जे विषाणूजन्य ताप आणि बॅक्टेरियातील समस्या दूर करण्यास मदत करतात. तुम्ही सकाळी रिकाम्या पोटी ते खाऊ शकता. आपण कोशिंबीर म्हणून अंकुरलेली मेथी खाऊ शकता. यासाठी अंकुरलेली मेथी २ चमचे घ्या. मध आणि लिंबू एकत्र करून खा. हे मिश्रण ताप समस्येचे निराकरण करेल. याचे सेवन केल्याने बॅक्टेरियाच्या संसर्गाचा धोका टाळता येतो.

दुधासाठी मेथी स्प्राउट्सचे फायदे
अंकुरलेली मेथी स्तनपान देणाऱ्या महिलांसाठीही फायदेशीर ठरू शकते. गरोदरपणात मेथीचे सेवन स्त्रियांनी केले पाहिजे. ते त्यांना संपूर्ण पोषक देते. अंकुरलेल्या मेथीमध्ये लोहाचे प्रमाण खूप जास्त आहे. ते श्रम वेदना कमी करण्यात आणि गर्भाशयाचे आकुंचन सुधारण्यास उपयुक्त ठरू शकते. मेथी आपल्यासाठी हर्बल गॅलॅक्टॅगोगौ म्हणून कार्य करते. त्याच्या सेवनामुळे महिलांमध्ये दुधाचे उत्पादन जास्त होते. मेथीमध्ये डायोजेनिन नावाचे पदार्थ असतात. ते इस्ट्रोजेनसारखे काम करतात. चक्कर येणे, तणाव आणि मानसिक समस्यांचे लक्षणे कमी होऊ शकतात.

कर्करोग रोखण्यासाठी
कामिनी म्हणतात, की अंकुरित मेथीचे सेवन केल्यास तुम्ही कर्करोगाचा धोकाही कमी करू शकता. नियमितपणे अंकुरलेली मेथी खाल्ल्याने आपल्या शरीरात कर्करोग विरोधात गुणधर्म वाढतो. अशा परिस्थितीत तुम्ही रिकाम्या पोटी मेथीचे अंकुर खावे.

डोक्यातील कोंडा समस्या
कामिनी म्हणाल्या, की हिवाळ्यात केस गळणे आणि डोक्यातील कोंडा होण्याची समस्या लक्षणीय वाढते. अशा वेळी मेथीचे दाणे घेतल्यास कोंड्याची समस्या दूर होऊ शकते. केसांना लावण्यासाठी आपण पावडरच्या रूपात देखील वापरू शकता. तसेच मेथीची पेस्ट तयार करा. यात झेंथाइन नावाचा घटक असतो, ज्यामुळे डोक्यातील कोंडा आणि केस गळून पडण्याचे प्रकार दूर होतात.

लोह कमतरता
कामिनी नमूद करतात, की अंकुरलेल्या मेथीच्या दाण्यांमध्ये लोहाचे प्रमाण लक्षणीय वाढते. अशा परिस्थितीत जर तुम्ही अंकुरलेले मेथीचे दाणे सेवन केले तर शरीरात लोहाची कमतरता दूर होईल. अशावेळी आपण अंकुरित मेथीचे दाणे कोशिंबीर म्हणून नियमित सेवन करावे.