दुर्मिळ पांढऱ्या जिराफांची ‘शिकार’, वन्य प्रेमींमध्ये प्रचंड ‘संताप’

नवी दिल्ली : वृत्तसंस्था – आफ्रिका खंड हा जैवविविधतेने परिपूर्ण आहे, अनेक प्रकारचे प्राणी येथे आढळतात त्यामुळे आफ्रिका हा पर्यटकांसाठी नेहमीच आकर्षक ठरतो. या प्रदेशात जिराफ देखील आहेत पण नेहमी आढळणारे उंच पिवळसर जिराफ आपणास माहीतच आहेत पण जिराफांमधील दुर्मिळ प्रजाती असणारे पांढऱ्या रंगाचे तीन जिराफ केनियामध्ये होते. मात्र, आता यातील दोन जिराफांची हत्या करण्यात आली आहे. दुर्मिळ असणाऱ्या प्राण्यांमध्ये या पांढऱ्या रंगाच्या जिराफांचा समावेश होतो. केनियामध्ये २०१७ मध्ये हे जिराफ आढळले होते. यामध्ये एक, नर, मादी आणि एक लहान जिराफही होता. या तीन जिराफांपैकी मादी आणि पिल्लूची हत्या करण्यात आली आहे. शिकारींनी या दोघांना ठार केल्याचे उघड झाले आहे. त्यामुळे केनियातील वन्यजीव प्रेमींमध्ये संताप उसळला आहे. पांढऱ्या रंगाचे जिराफ फक्त केनियात आढळत असल्याचा दावा करण्यात येत होता..

केनियातील एका गावात आढळला मृतदेह
केनियातील अभयारण्यात २०१६ मध्ये पांढरे जिराफ पहिल्यांदा आढळले होते. एकूण तीन पांढरे जिराफ होते. त्यातील मादी आणि त्याच्या पिल्लाची शिकाऱ्यांनी हत्या केली आहे. त्यामुळे आता एकच पांढरा जिराफ उरला आहे. वनविभागाच्या अधिकाऱ्यांना उत्तर-पूर्व केनियातील गरिसा काउंटी गावात मादी आणि पिलाचा मृतदेह आढळला. या पांढऱ्या जिराफांची शिकार कोणी केली हे अद्याप समोर आले नाही. शिकार करणाऱ्यांबाबत चौकशी सुरू असल्याची माहिती अधिकाऱ्यांनी दिली. जिराफांचे मांस, चामडे यांना आंतरराष्ट्रीय बाजारात किंमत असते. त्यामुळे जिराफांची हत्या झाली असल्याचा संशय व्यक्त करण्यात येत आहे.

‘आफ्रिका वाइल्डलाइफ फाउंडेशन’ने दिलेल्या माहितीनुसारे, मागील ३० वर्षातजिराफांच्या संख्येत मोठी घट झाली आहे. जिराफांच्या संख्येत जवळपास ४० टक्के घट झाली आहे. मांस आणि चामड्यासाठी जिराफांची हत्या करण्यात येत असल्याची माहिती फाउंडेशनने दिली. वर्ष १९८५ मध्ये जिराफांची संख्या १ लाख ५५ हजार होती. तर, २०१५ च्या आकडेवारीनुसार ही संख्या आता ९७ हजार इतकी असल्याची माहिती पर्यावरण वन्यजीव संरक्षणासाठी कार्यरत असलेल्या ‘आययूसीएन’ने दिली.

जिराफांची शिकार ही केनियासाठी दु:खद
‘इशाकबीनी हिरोला वन्यजीव संरक्षण’ विभागाचे व्यवस्थापक मोहम्मद अहमदनूर यांनी सांगितले की, ठार करण्यात आलेल्या दोन्ही जिराफांना तीन महिन्यांआधी पाहण्यात आले होते. दोन जिराफांची शिकार ही केनियासाठी दु:खद असल्याचे त्यांनी सांगितले. संपूर्ण जगात फक्त केनियातच हे पांढरे जिराफ आढळत असल्याची माहिती त्यांनी दिली. हे पांढऱ्या रंगाचे जिराफ पर्यटकांचे खास आकर्षण होते. या ठिकाणी पर्यटकांची संख्या वाढवण्यासाठी पांढऱ्या जिराफांची महत्त्वाची भूमिका होती.

जिराफ हे पिवळसर रंग, त्यावर काळसर तांबूस रंगाची विविध आकाराची आकृती असणारे असतात. मात्र, पांढरे जिराफ वेगळे असतात. हे जिराफ पांढरे का असतात? तर, एका आजारामुळे हे जिराफ पांढरे असतात. ल्यूसलिज्म नावाच्या अनुवांशिक आजारामुळे हे जिराफ पांढरे असतात. या आजारात त्वचा पेशींची पिग्मेंटेशन (त्वचेचा मूळ रंग नसणे) प्रकिया थांबवते. ल्यूलिज्ममध्ये जिराफाच्या डोळ्याजवळ काळा रंग आढळतो. त्यामुळेच या पांढऱ्या जिराफांची गणना दुर्मिळ प्रजातीत होत असते.