मनोरंजन

‘या’ कारणामुळं बॉलिवूडमध्ये ‘लखनऊ’चा बोलबाला, आता पुर्वीपेक्षाही अधिक सिनेमे बनणार

Lucknow

लखनऊ : वृत्तसंस्था – बॉलिवूडमध्ये सध्या चित्रपटांच्या कथानकापासून ते शूटिंगच्या ठिकाणांपर्यंत, नवाबी शहर लखनऊ प्रसिद्ध आहे. हिंदी चित्रपट विश्वात लखनऊ बर्‍याच वर्षांपासून हातभार लावला आहे, परंतु उत्तर प्रदेश सरकारच्या चित्रपट धोरणातही या शहराच्या प्रमुखतेपासून उदयोन्मुख चित्रपटांमध्ये महत्त्वपूर्ण योगदान आहे. उत्तर प्रदेश सरकारने नुकतेच एक नवीन ‘फिल्म नीति’ जाहीर केली आहे. चित्रपट निर्मितीशी संबंधित सर्व सुविधा एकाच ठिकाणी उपलब्ध करुन देण्यासाठी नोडल एजन्सी म्हणून प्रधान सचिव माहितीच्या अध्यक्षतेखाली ‘फिल्म बन्धु उप्र’ ची स्थापना करण्यात आली आहे. चित्रपट निर्मितीसाठी योग्य वातावरण निर्माण करून आणि चित्रपटाशी संबंधित कामांना प्रोत्साहन देऊन चित्रपट निर्मितीसाठी केंद्र म्हणून काम करणार आहे.

या संदर्भात तरुण चित्रपट निर्माते दुर्गेश पाठक यांनी सांगितले की, ‘राज्य सरकारच्या चित्रपटाच्या धोरणामुळे बॉलिवूड निर्माता दिग्दर्शकांना लखनऊसह उत्तर प्रदेशातील सर्वोत्कृष्ट स्थानांकडे आकर्षित केले आहे आणि सध्या अनेक चित्रपटांचे शूटिंग सुरु आहे. असो, बॉलिवूडमध्ये लखनऊ शहर कधीच कमी नव्हतं. ते म्हणाले की, सनी देओल आणि अमीषा पटेल यांच्या ‘गदर’ या चित्रपटाचे चित्रीकरण लखनऊमध्ये झाले होते आणि त्यानंतर ‘जॉली एलएलबी -2’, दिग्दर्शक तिग्मांशू धुलियाचा ‘हासिल’ हा चित्रपट आला होता. या चित्रपटांचा समावेश आहे. आणि आता हे सामान्य दिसू लागले आहे की, रस्त्यावर, चौक, उद्याने, हॉटेल किंवा लखनऊ कोणत्याही शहरांमध्ये महाराष्ट्र नंबर प्लेटची वाहने आणि व्हॅनिटी व्हॅन दिसू शकतात. आणि त्यानंतर आणि आता दक्षिण भारताचे निर्मातेही शूटिंगसाठी लखनऊकडे वळले आहेत.

ज्येष्ठ चित्रकार आत्मजीत सिंह म्हणतात की नौशाद, मजरूह सुलतानपुरी, कैफी आझमी, जावेद अख्तर, अली रजा, भगवती चरण वर्मा, कुमुद नगर, अचला नगर (निकाह, बागबान), वजाहत मिर्झा (मदर इंडिया आणि गंगा जमुना यांचे लेखक), अमृतलाल नगर, अली सरदार जाफरी आणि व्यंग्यकार के.पी. सक्सेना (‘लगान’ च्या लेखकाने) भारतीय सिनेमा आपल्या कलागुणांनी श्रीमंत केला. लखनऊच्या भूमीवर अनेक प्रसिद्ध चित्रपट बनले आहेत. बरेच हिंदी चित्रपट एकतर लखनऊमध्ये बनतात किंवा त्यांची लखनऊ पार्श्वभूमी आहे आणि भविष्यातही हे सुरूच राहिल.

नवीन चित्रपटाच्या धोरणाबरोबरच दिग्दर्शक राजीव तिवारी यांनी शहरातील एक मोठा स्टुडिओ उभारण्याची गरज यावर जोर दिला आणि ते म्हणतात की ज्या दिवशी चित्रपट निर्मात्यांना लखनऊ शहरात मोठ्या स्टुडिओची सुविधा मिळेल, तेव्हा हे शहर बदलेल, मूड बदलेल आणि इथल्या लोकांचा अंदाज बदलेल. बॉलिवूडमध्ये दस्तक देणारे संगीतकार राहुल श्रीवास्तव लखनऊ शहरात चित्रपट निर्मितीच्या अपार शक्यता पाहतात. लखनऊच्या भोवती फिल्म सिटी बनविली गेली तर अनेक चित्रपट निर्मात्यांचे लक्ष उत्तर प्रदेशकडे जाईल, असा त्यांचा विश्वास आहे. युवा लेखक आणि गीतकार अमरेंद्र सिंह म्हणाले की उत्तर प्रदेशचे लोक संगीत इतके समृद्ध आहे की जर या लोकांच्या सूरांचा आधार झाला तर बॉलिवूडमध्ये संगीताचा एक नवीन प्रवाह वाहू शकेल.

‘शतरंज के खिलाडी’ आणि ‘उमराव जान’ सारखे चित्रपट लखनऊमध्ये तयार झाले आहेत आणि येथून उठल्यानंतर बॉलीवूडमध्ये आपली ओळख निर्माण करणारे सेलिब्रिटी या शहराच्या रस्त्यावर रुपेरी पडद्यावर फिरत राहतील, असे चित्रपट समीक्षक ए.के. भोला म्हणाले. राज्य सरकारच्या नवीन चित्रपट धोरणांतर्गत राज्यातील प्रादेशिक भाषांमध्ये तयार केलेल्या चित्रपटांना एकूण खर्चाच्या ५० टक्के पर्यंत अनुदान म्हणून दिले जाते, तर हिंदी, इंग्रजी व देशातील अन्य भाषांमध्ये निर्मित चित्रपटांसाठी अनुदानाची मर्यादा किंमत दिली जाते. जास्तीत जास्त २५ टक्के आहे.

उत्तर प्रदेशात शूटिंग झालेल्या एकूण चित्रपटाच्या किमान अर्ध्या दिवसांच्या चित्रपटासाठी अनुदानाची कमाल मर्यादा १ कोटी रुपये निश्चित करण्यात आली आहे, तर चित्रपटाच्या दोन तृतीयांश भाग उत्तर प्रदेशात शूट झाल्यास अनुदानाची जास्तीत जास्त मर्यादा निश्चित करण्यात आली आहे. ही मर्यादा २ कोटी रुपयांपर्यंत असेल. उत्तर प्रदेशात एकापेक्षा जास्त चित्रपटाच्या शूटिंग निर्मात्यांना अनुदानाची रक्कम वाढविण्याची तरतूद आहे. त्याचप्रमाणे येथे चित्रपटाच्या चित्रीकरणासाठी उत्तर प्रदेशमधील मुख्य पाच कलाकारांना त्यांच्या कलाकारांना मोबदल्याच्या स्वरूपात २५ लाख रुपयांचे अतिरिक्त अनुदान दिले जाईल.